Vekrakos
Spartorama | «Τιμολόγιον διαδρομών αγοραίων αυτοκινήτων πέντε και επτά θέσεων από πόλεως Σπάρτης», από τον Βαγγέλη Μητράκο

«Τιμολόγιον διαδρομών αγοραίων αυτοκινήτων πέντε και επτά θέσεων από πόλεως Σπάρτης», από τον Βαγγέλη Μητράκο

Ευάγγελος Μητράκος 02/03/2019 Εκτύπωση Άνθρωποι!
«Τιμολόγιον διαδρομών αγοραίων αυτοκινήτων πέντε και επτά θέσεων από πόλεως Σπάρτης», από τον Βαγγέλη Μητράκο
Ατζέντα Σπάρτης 1962
Οδός Εμπόρων

Κάποτε τα ΤΑΞΙ που δεν είχαν ταξίμετρο τα έλεγαν «αγοραία», επειδή μίσθωνες  («αγόραζες»)  ένα αυτοκίνητο που δεν ήταν δικό σου, για να σε μεταφέρει  κάπου. Η μίσθωση γινόταν με συμφωνία ανάμεσα στον πελάτη και τον οδηγό και το «αγοραίο» ταξί έπρεπε, σύμφωνα με το νόμο, να μεταφέρει έναν επιβάτη ή μια οικογένεια ή ένα ανδρόγυνο και όχι επιβάτες ξένους μεταξύ τους,  για να μην βλάπτεται η υπεραστική συγκοινωνία.

Στα παλαιά χρόνια, που τα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσεως ήταν ελάχιστα, τα αγοραία ταξί πρόσφεραν σημαντικές και αναντικατάστατες υπηρεσίες στους ανθρώπους των πόλεων και των χωριών. Γι’ αυτό κι ο κόσμος είχε (κι έχει ακόμα) ιδιαίτερη συμπάθεια προς τους ταξιτζήδες. Παρ’ όλο που τους πλήρωνε για να κάνει τη δουλειά του, αυτό έμπαινε σε δεύτερη μοίρα  κι επικρατούσε η προσωπική συμπάθεια προς έναν άνθρωπο (τον ταξιτζή)  που ερχόταν για να σε εξυπηρετήσει, οπουδήποτε και σε οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και της νύχτας. Γι’ αυτό, πολλές φορές, οι ταξιτζήδες, χωρίς να το επιδιώκουν, γίνονταν ένα είδος επιστήθιου φίλου κι εξομολόγου, στον οποίο  ό κάθε βασανισμένος και μπαϊλντισμένος, μέχρι να τελειώσει η διαδρομή, ξεφορτωνόταν όσα ντέρτια βάραιναν την ψυχή του.

Υπήρχε, βέβαια, τότε, πρόβλημα με τις επικοινωνίες. Τηλέφωνα στα σπίτια, ιδαίτερα στα χωριά, δεν υπήρχαν. Υπήρχε ένα τηλέφωνο σε ένα και μόνο καφενείο του χωριού, που λειτουργούσε και ως τηλεφωνικό κέντρο, κι από εκεί έπρεπε ο πελάτης να ειδοποιήσει το τηλέφωνο του γραφείου των ΤΑΞΙ. Φυσικά οι μεγάλες δυσκολίες ήταν τις νυχτερινές ώρες, κυρίως του χειμώνα, και δεν ήταν σπάνιο, σε ώρες ανάγκης, να ξυπνάνε τον καφετζή στα άγρια μεσάνυχτα, για να τους ανοίξει, προκειμένου να τηλεφωνήσουν στα ΤΑΞΙ.. 

Τα ταξί εκείνη την εποχή  δεν είχαν όλα το ίδιο χρώμα, όπως έχουν σήμερα. Όπως  αγόραζε το αμάξι του ο  ταξιτζής, αφού έβγαζε πρώτα τη σχετική άδεια,  έτσι το κυκλοφορούσε. Γι’ αυτό έβλεπες κόκκινο, κίτρινο, μπλε, πράσινο και, γενικώς, κάθε λογής χρώμα, σε σπουδαίες κούρσες εκείνης της εποχής (κυρίως αμερικάνικες) Μπιούικ, Κράισλερ, Πόντιακ, Σεβρολέτ κ.α.. Οι ταξιτζήδες του καιρού εκείνου είχαν με τα ταξί τους μια σχέση ερωτική, αφού σ’ αυτά περνούσαν τις περισσότερες ώρες της ημέρας και της νύχτας κι αφού αυτά ήταν που έτρεφαν την οικογένεια. Γι’ αυτό, στις ώρες της ανάπαυλας, περιποιούνταν σχολαστικά το ταξί τους καθαρίζοντάς το εξαντλητικά, μέσα κι έξω, πότε με σαπουνάδα, σφουγγάρι και πετσί, και πότε με το φτερό, ώστε να λάμπει από καθαριότητα και ομορφιά και να το καμαρώνουν όλοι και πιο πολύ το αφεντικό του. Ορισμένα απ’ αυτά τα «αγοραία – ταξί» (τα πιο παλιά), είχαν 7 θέσεις επιβατών (!!!), αφού, εκτός από τα κλασικά «πίσω καθίσματα», υπήρχε κι άλλη μια αντικριστή σειρά καθισμάτων, που επέτρεπε στο αγοραίο να μεταφέρει  περισσότερους επιβάτες σε κάθε διαδρομή.

Στη Σπάρτη, «από καταβολής κόσμου», τα ΤΑΞΙ είχαν πιάτσες ανάμεσα στις νησίδες της Παλαιολόγου, ώσπου η σύγχρονη κοσμογονία τους άλλαξε θέση.

Πολλές φορές οι ταξιτζήδες δημοσίευαν  το τιμολόγιο ορισμένων συγκεκριμένων διαδρομών για να ενημερώνεται το κοινό και να γνωρίζει τι θα του κοστίσει μια κοντινή μετακίνηση με  αγοραίο ταξί. Μια τέτοια δημοσίευση βρέθηκε, μεταξύ άλλων πολλών και χρήσιμων,  σε μια ατζέντα της Σπάρτης του 1962, που είχε εκδοθεί  από το:

«ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ – ΧΑΡΤΟΠΩΛΕΙΟΝ

ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ

Ι. & Ε. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΜΑΛΙΑΣ 9 - ΤΗΛ 3-08

ΣΠΑΡΤΗ» 

(Το βιβλιοπωλείο «ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ» ήταν από τα ιστορικά Βιβλιοπωλεία της Σπάρτης, με μεγάλη προσφορά (εκτός άλλων) στο χώρο των εκδόσεων.  Στα 1962 που εκδόθηκε η συγκεκριμένη ατζέντα το βιβλιοπωλέιο ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ λειτουργούσε στη Λεωφόρο  Αμαλίας, σημερινή Λυκούργου. Αξιοπρόσεχτο το νούμερο του τηλεφώνου (3-08), που δείχνει πόσο λίγες ήταν τότε οι τηλεφωνικές συνδέσεις στη Σπάρτη των 10.602 κατοίκων!!!)

 

Η «ταρίφα», λοιπόν, των αγοραίων της εποχής, σύμφωνα με τη δημοσίευση της ατζέντας του 1962, έχει ως εξής:

 

 

  

Η τόσο παραστατική αυτή δημοσίευση της σπαρτιάτικης ατζέντας του 1962 δείχνει ποιοι ήταν οι πιο συχνοί προορισμοί, με ταξί, από Σπάρτη προς τις κοντινές περιοχές, στη 10ετία του ’60. Ανάμεσά τους αξίζει να επισημανθεί η διαδρομή : «Μενελάϊα όρη – διασταύρωση». Πρόκειται    για το σημείο επί του δρόμου Σπάρτης – Σκούρας, όπου ο κεντρικός δρόμος διακλαδίζεται και πάει στο ξωκκλήσι της Παναγίας της Γιάτρισσας (Ζωδόχου Πηγής)  και στο  άλλο ξωκκλήσι, παραπάνω, τον Αγιο – Λια (Προφήτη Ηλία), κοντά στο αρχαίο Μενελάϊο Ιερό (Μενελάϊα). Αυτά τα δύο ξωκκλήσια, που το ένα (Ζωοδόχος Πηγή) γιορτάζει την Παρασκευή της Διακαινησίμου ( την πρώτη εβδομάδα μετά το Πάσχα), και το άλλο (Αγιο – Λιας) στις 20 Ιουλίου, «τραβούσαν» (κάθε χρόνο) πάρα πολλούς Σπαρτιάτες στη γιορτή τους, η οποία μετατρεπόταν σε ένα μικρό πανηγύρι. Όσοι Σπαρτιάτες δεν πήγαιναν με τα πόδια από το ξύλινο γεφυράκι που στηνόταν με οικοδομική ξυλεία πάνω από τον Ευρώτα (σημερινή περιοχή Βιολογικού), πήγαιναν με ταξί μέχρι τη διασταύρωση των Μενελαΐων και συνέχιζαν με τα πόδια μέχρι τα εκκλησάκια. Το γεγονός ότι οι ταξιτζήδες της εποχής συμπεριέλαβαν τη διαδρομή αυτή στη δημοσίευσή τους, έστω κι αν γινόταν ΜΟΝΟ δυο φορές το χρόνο, δείχνει πόσο μεγάλη ήταν η προσέλευση των προσκυνητών στα δυο αυτά ξωκκλήσια την εποχή εκείνη.

Να, λοιπόν, που η ιστορία της νέας Σπάρτης, μπορεί να κρύβεται ΚΑΙ στις σελίδες μιας μικρής, ταπεινής ατζέντας του 1962!



  

Υ.Γ.: Η ατζέντα αυτή του 1962 αποτελεί φιλικό δώρο  του εκλεκτού συμπολίτη μας Γιώργου  Γάββαρη. Τον ευχαριστώ εκ βάθους καρδίας.

 

2-3-2019
Βαγγέλης Μητράκος


Οδός Εμπόρων