Εκτύπωση

https://www.spartorama.gr/articles/38538/

Spartorama - Print | «Μιλώντας για τον καλλιτέχνη χάσαμε την τέχνη…», από τον Γεώργιο Κόρδη

«Μιλώντας για τον καλλιτέχνη χάσαμε την τέχνη…», από τον Γεώργιο Κόρδη

«Μιλώντας για τον καλλιτέχνη χάσαμε την τέχνη…», από τον Γεώργιο Κόρδη
«...φτάσαμε εδώ σε ένα καλλιτεχνικό παρόν που είναι κυρίως κραυγές, ψίθυροι και παράπονα καλλιτεχνών δοσμένα συχνά σε γλώσσες παράξενες χωρών με μόνον κάτοικο τον καλλιτέχνη»
Οδός Εμπόρων

Ο σχολαστικισμός του δυτικού μεσαίωνα έμμεσα έβαλε τις βάσεις για το νέο ρόλο του καλλιτέχνη-ιερέα. Όπως ο θεολόγος με τον φωτισμένο νου του θα μπορούσε να εννοήσει τα μυστήρια του Θεού που κρύβονται στην κτίση Του, έτσι κι ο καλλιτέχνης έπρεπε να βρει μέσα στα σύμβολα το κρυμμένο νόημα και να το αποκαλύψει σε οπτικές φόρμες.

Έμμεσα ο καλλιτέχνης απέκτησε οργανικό-ουσιαστικό ρόλο στο γεγονός της τέχνης. Από εκείνον εξαρτάται πλέον  η αυθεντική έκφραση και η πραγμάτωση του έργου τέχνης.

Ο ρόλος αυτός καθιερώνεται έτι μάλλον στην Αναγέννηση με την νεοπλατωνική της αισθητική. Ο καλλιτέχνης με την θεία ή μη έμπνευση του γίνεται ο κυρίαρχος του παιχνιδιού και είναι αυτός που μπορεί να αποδώσει τις ιδιότητες - ποιότητες του Θεού που αντανακλώνται αναλογικά στον κόσμο και δη την ωραιότητα. Ο καλλιτέχνης γίνεται ισάξιος του «ιερέα - Θεολόγου» και από το πρόσωπο του, την ψυχή του, το πνεύμα του, την φώτιση, την έμπνευσή του  εξαρτάται πλέον η ποιότητα του έργου τέχνης. 

Στο ίδιο μήκος κύματος, ίσως με πιο κοσμικούς όμως όρους ζει και δημιουργεί ο καλλιτέχνης στον ρομαντισμό, που ανάγει πλέον την ίδια την ψυχή του, τα συναισθήματα, την ματιά του στα πράγματα ως περιεχόμενο του έργου τέχνης, που γίνεται συχνά  μια αυτοπροσωπογραφία, μια αυτοπεριγραφή.

Γιγαντώνεται ο ρόλος του καλλιτέχνη και με τον μοντερνισμό παρά τις μάταιες προσπάθειες του μεγάλου Παύλου Σεζάν και την επιθυμία του για την «αντικειμενική» ζωγραφική, για μια τέχνη που δεν θα αντιγράφει θεατρικώ τω τρόπω την πραγματικότητα ούτε υποκειμενικές εντυπώσεις αυτής, αλλά θα βασίζεται σε αρχές και νόμους με αντικειμενικότητα και άρα θα έχει άλλη λειτουργία.

Δυστυχώς το κήρυγμά του δεν έγινε κατανοητό ή δεν το άντεξαν οι καλλιτέχνες κι έτσι φτάσαμε εδώ σε ένα καλλιτεχνικό παρόν που είναι κυρίως κραυγές, ψίθυροι  και παράπονα καλλιτεχνών δοσμένα συχνά σε γλώσσες παράξενες χωρών με μόνον κάτοικο τον καλλιτέχνη.

Έτσι μιλώντας πολύ για τον καλλιτέχνη χάσαμε την τέχνη ως λειτουργία, ως οργανικό μέρος της κανονικής ζωής. Φτάσαμε κουρασμένοι  σε μια ιδιωτεία που ελάχιστα ή καθόλου δεν έχει σχέση με τη  ζωή. Σε μια έκφραση ιδιωτική που η  μόνη της λειτουργία μοιάζει να είναι το κάλεσμα για υποκειμενική ταύτιση με το καλλιτεχνικό προϊόν, σε εκείνο το βασανιστικά ταπεινωτικό  «μου αρέσει γιατί με εκφράζει..»


Γεώργιος Κόρδης, kordis.gr

 

Εικόνα: Σπονδή. Επιχρωματισμένη μονοτυπία.  17x24 εκ.