Απάντηση της Ομάδας Μελέτης του «ΣΧΟΟΑΠ Δ.Ε. Μυστρά», επί των Παρατηρήσεων του Συλλόγου Γεωπόνων Λακωνίας

Παραθέτουμε στη συνέχεια τις απόψεις μας επί των παρατηρήσεων του Συλλόγου Γεωπόνων Λακωνίας, οι οποίες υπεβλήθησαν στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί της δημοσιευθείσας Β1 Φάσης της εν θέματι Μελέτης. 

Κατ’ αρχάς, ως Ομάδα Μελέτης, θεωρούμε απαραίτητη και επιβεβλημένη τη συμμετοχή πολιτών και φορέων στην εν λόγω διαδικασία, με τελικό σκοπό τη θεσμοθέτηση ενός βιώσιμου αναπτυξιακού μοντέλου για την περιοχή της Δ.Ε. Μυστρά. Εκτιμούμε δε ότι το μοντέλο αυτό δεν επιβάλλεται εκ των άνωθεν με χωροταξικές, πολεοδομικές και λοιπές κανονιστικές διατάξεις, αλλά επιλέγεται και υιοθετείται από τους πολίτες που θα κληθούν να το υλοποιήσουν. Σε αυτό το πλαίσιο, ευχαριστούμε θερμά του Σύλλογο Γεωπόνων για τη συμμετοχή του στη διαβούλευση. 

Ωστόσο, μελετώντας προσεκτικά τις παρατηρήσεις που τέθηκαν από το Σύλλογο, διαπιστώσαμε ότι, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, είναι, είτε εκτός αντικειμένου της υπό διαβούλευση Μελέτης, είτε εκτός των προδιαγραφών σύνταξης αυτής. Ειδικότερα: 

• Βάσει των προδιαγραφών σύνταξης της Μελέτης (Υ.Α. 9572/1845/6-4-2000 – ΦΕΚ 209/Δ/2000), αναλυτική καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης της Δ.Ε. Μυστρά, περιλαμβανομένης του κτηνοτροφικού τομέα,  αλλά και ευρύτερα του Πρωτογενή Τομέα, έχουν περιληφθεί στην Α’ Φάση της μελέτης. Απεναντίας, αντικείμενο της  Β1 Φάσης της Μελέτης, που αυτή την περίοδο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, αποτελεί η περιγραφή και η ανάλυση της πρότασης Χωροταξικής και Πολεοδομικής Οργάνωσης της Δ.Ε. Μυστρά.
• Παρατηρήσεις  σχετικά  με  απουσία  προτάσεων  για  την  ανάγκη  χωροθέτησης  αγροτικών  οδών καθημερινής   μετακίνησης   ζώων   από   κτηνοτροφικές   εγκαταστάσεις   σε   βοσκοτόπους   και αντίστροφα,  για μη  εκτίμηση της  «φέρουσας  αντοχής»  της  περιοχής  υποδοχής  κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, για εύρεση συγκεκριμένων γαιών σε περιοχές με επιτρεπόμενη χρήση για τη μετεγκατάσταση μονάδων με υπολογισμό κόστους κ.ά. αφορούν ζητήματα σαφώς εκτός αντικειμένου της Μελέτης του ΣΧΟΟΑΠ, αλλά άλλων εξειδικευμένων Μελετών, όπως π.χ. τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης που συντάσσονται με πρωτοβουλία και ευθύνη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων βάσει του Ν. 4056/2012, με προδιαγραφές που ορίζονται από την ΥΑ 1058/71977/3-7-2017 – ΦΕΚ 2331/Β/2017.
• Επίσης, δεν αποτελεί αντικείμενο του ΣΧΟΟΑΠ ο χαρακτηρισμός και η οριοθέτηση μιας περιοχής ως Γεωργική Γη Υψηλής Παραγωγικότητας. Για τη συγκεκριμένη διαδικασία απαιτείται η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης – Τροφίμων, κατόπιν εισήγησης ειδικής Επιτροπής της οικείας Περιφέρειας, βάσει των κριτηρίων που θέτει η ΚΥΑ 16840/3-9-2010 (ΦΕΚ 1528/Β/2010). Αντίθετα, ο ρόλος του χωροταξικού σχεδιασμού είναι να υποδείξει τον αγροτικό χαρακτήρα μιας περιοχής και να την προστατεύσει περιορίζοντας τις επιτρεπόμενες χρήσεις στην εκτός σχεδίου δόμησης. Όχι όμως να χαρακτηρίσει μια περιοχή, ούτε να την κατατάξει σε κατηγορία παραγωγικότητας. Φυσικά, αν κατά την εξέλιξη της Μελέτης, μας γνωστοποιηθούν σχετικές θεσμοθετήσεις – χαρακτηρισμοί, θα περιληφθούν στα επόμενα Στάδια αυτής – σημειώνουμε εδώ ότι αντίγραφο της Β1 Φάσης έχει αποσταλεί για γνωμοδότηση στις αρμόδιες  για  αυτά  τα  θέματα  υπηρεσίες  τόσο  της  οικείας  Περιφέρειας  (Διεύθυνση  Αγροτικής Οικονομίας  και  Κτηνιατρικής  Π.Ε.  Λακωνίας),  όσο  και  της  οικείας  Αποκεντρωμένης  Διοίκησης (Γενική Διεύθυνση Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων).
• Σχετικά  με  την  αναφορά  σας  στο  προσχέδιο  Νόμου  του  ΥΠΕΝ  για  τον  εκσυγχρονισμό  της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας, θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ότι η Β1 Φάση της Μελέτης συντάχθηκε πριν αυτό τεθεί δημόσια προς διαβούλευση. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, όταν  λάβει  την  τελική  μορφή  του  και  θεσμοθετηθεί,  σαφώς  και  θα  ληφθεί  υπ’  όψιν  κατά  το επόμενο στάδιο της Μελέτης – αν και, θα πρέπει να σημειωθεί, αρκετές διατάξεις του προσχεδίου Νόμου ευθυγραμμίζονται με τις κατευθύνσεις της εν θέματι Μελέτης.
• Πέραν  των  ανωτέρω,  θα  πρέπει  εδώ  να  επισημανθεί  ότι  η  Μελέτη  ΣΧΟΟΑΠ  Δ.Ε.  Μυστρά περιλαμβάνει πολλές προτάσεις στην κατεύθυνση της προστασίας και της ενίσχυσης του πρωτογενούς τομέα. Οι σημαντικότερες από αυτές:
• Στην «Περιοχή Ελέγχου και Περιορισμού της Δόμησης – ΠΕΠΔ 2 : Προστασία Αγροτικού Τοπίου και Αγροτικών Δραστηριοτήτων», συνολικής έκτασης περίπου 26.000 στρεμμάτων, μεταξύ άλλων, προτείνονται αύξηση των ορίων αρτιότητας και κατάτμησης με κατάργηση των παρεκκλίσεων, σημαντική μείωση ή και κατάργηση της επιτρεπόμενης δόμησης με παράλληλη προώθηση χρήσεων γεωργοκτηνοτροφικού χαρακτήρα (π.χ. γεωργικές αποθήκες, μεταποίηση τοπικών παραγόμενων αγροτικών προϊόντων, κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, Κτηνοτροφικά Πάρκα  κ.α.)  αλλά  και  δράσεων  διασύνδεσης  του  αγροτικού  τομέα  με  τον  τουρισμό  (π.χ. μονάδες αγροτουρισμού, πολυλειτουργικά αγροκτήματα κ.α.).
• Για το σύνολο της Δ.Ε. Μυστρά προτείνεται, στον ανώτερο βαθμό προτεραιότητας, η άμεση σύνταξη μελέτης βοσκοϊκανότητας με στόχο τη συνολική και ορθολογική διαχείριση των λιβαδικών οικοσυστημάτων της Δ.Ε. Μυστρά, αλλά και την άσκηση μελλοντικών δράσεων για την Κτηνοτροφία (π.χ. χωροθέτηση Κτηνοτροφικού Πάρκου). Επίσης ως κατεύθυνση άμεσης προτεραιότητας τίθεται ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων άρδευσης. 

Κλείνοντας, οφείλουμε να αναφέρουμε ότι, παρά την ξεκάθαρα μηδενιστική αντιμετώπιση των προτάσεών μας από το Σύλλογο, ιδίως σε ό,τι αφορά των πρωτογενή τομέα, είμαστε στη διάθεσή του, καθώς φυσικά και στη διάθεση όποιου άλλου φορέα ενδιαφέρεται, για κάθε εποικοδομητική συνεργασία, με στόχο τη θεσμοθέτηση ενός ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού που θα βασίζεται στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. 

Υ.Γ.: Σχετικά με την αναφορά του Συλλόγου περί των μελετητικών πτυχίων της Ομάδας Μελέτης – στοιχείο που δεν σχετίζεται επ’ ουδενί με το αντικείμενο και τη διαδικασία της διαβούλευσης – έχουμε να αναφέρουμε ότι τα μελετητικά πτυχία που απαιτούνται για τη σύνταξη της Μελέτης καθορίσθηκαν βάσει προδιαγραφών και περιγράφονται αναλυτικά στα σχετικά Τεύχη Προκήρυξης Διαγωνισμού, για τα οποία ουδεμία ένσταση υπεβλήθη. 

Νέα Σμύρνη, 3-9-2020

Για την Ομάδα Μελέτης
Ο Νόμιμος Εκπρόσωπος
Σπύρος Πετρολέκας
Χωροτάκτης

-------

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

Παρατηρήσεις επί μελέτης ΣΧΟΑΠ Δ.Ε. ΜΥΣΤΡΑ ΔΗΜΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ (Β1 Φάση) 

Σε ότι αφορά στο αντικείμενο του θέματος και στο πλαίσιο της διαβούλευσης σας υποβάλλουμε ακολούθως τις παρατηρήσεις του Συλλόγου μας. 

Στην Ομάδα Μελέτης δεν υφίσταται τόσο τυπικά όσο και ουσιαστικά συμμετοχή Γεωπόνου. Σε ότι αφορά στο τυπικό του πράγματος δυνάμει του αρ 9 παρ. 2 εδ. ιγ του  ΠΔ 344/2000 «Άσκηση του επαγγέλματος του γεωτεχνικού» προβλέπεται υποχρεωτική με αμοιβή συνυπογραφή Γεωπόνου σε τέτοιου είδους μελέτες. Επ’ αυτού επιφυλασσόμεθα κάθε νομίμου δικαιώματός μας μέσω κάθε δυνατότητας που μας παρέχει το νομικό σύστημά μας, αφού προτιθέμεθα να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη του θέματος. Σε ότι αφορά στο ουσιαστικό μέρος είναι εξόφθαλμη η έλλειψη της επιστημονικής συμβολής του Γεωπόνου στο πραγματευόμενο αντικείμενο, η οποία τεκμηριώνεται με τις ακόλουθες παρατηρήσεις. 

1. Δεν δίνονται πληροφορίες για το ζωικό κεφάλαιο και την κατανομή αυτού κατά είδος.
2. Δε παρέχονται πληροφορίες για τη χωρική κατανομή των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων (στην υφιστάμενη κατάσταση) τόσο σε επίπεδο Δημοτικής Ενότητας Μυστρά όσο και σε επίπεδο Τοπικής Κοινότητας.
3. Δεν καταγράφονται τα συστήματα σταβλισμού που χρησιμοποιούνται από τους κτηνοτρόφους, με αποτέλεσμα να μην καθίστανται γνωστές ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις του κλάδου αναγκαίες κατά το σχεδιασμό.
4. Δε καταγράφεται καμία χρονική εξέλιξη του ζωικού κεφαλαίου, ώστε να τεκμηριωθεί η δυναμική του κλάδου.
5. Δεν δίνονται πληροφορίες για τη δυνατότητα εύρεσης γης (στην μελλοντική κατάσταση) στις επιτρεπόμενες περιοχές (ΠΕΠΔ) για την εγκατάσταση των κτηνοτροφικών μονάδων που θα μετεγκατασταθούν (από τις υπό απαγόρευση περιοχές).
6. Δεν γίνεται εκτίμηση της «φέρουσας αντοχής» της περιοχής υποδοχής των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων σε σχέση και με τους περιορισμούς του Ν 4056/2012.
7. Δεν γίνεται αναφορά στο κόστος της μετεγκατάστασης των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, στα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα καλύψουν αυτό το κόστος και στις διαδικασίες μέσω των οποίων θα γίνει αυτό.
8. Δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν η επί της παρούσης κατοικία των κτηνοτρόφων, η οποία στην συντριπτική πλειοψηφία είναι κοντά στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις (για ευνόητους λόγους) και πώς θα αντιμετωπιστεί το προκύπτον πρόβλημα από την μετεγκατάσταση της κτηνοτροφικής εγκατάστασης - μονάδας.
9. Δεν δίνονται πληροφορίες για την δυνατότητα της αναγκαίας καθημερινής μετακίνησης των ζώων από τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις (στην επιτρεπόμενη ζώνη) στους βοσκοτόπους και αντίστροφα (μέγιστη απόσταση, διαδρομές). Δεν προτείνονται αγροτικοί οδοί καθημερινής μετακίνησης των ζώων, σε αποφυγή απαγορευμένων και προφυλασσόμενων περιοχών (δημοτικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο, πάρκα, πλατείες παιδικές χαρές, ρέματα, οικισμοί, αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία κλπ).
10. Δεν γίνεται καμία αναφορά στην ανάγκη ή μη κατασκευής αγροτικών δρόμων, στον εντοπισμό και στην αποτύπωση αυτών, όπως επίσης και στο εξυπηρετούμενο αντικείμενο.
11. Δεν παρουσιάζεται τόσο στο κείμενο όσο και επί χάρτου, κανένα από τα έργα υποδομής (εγγειοβελτιωτικά, αρδευτικά αυλάκια αρμοδιότητας του Δήμου κλπ) εντός του εξεταζόμενου χώρου, ούτε και τα προκύπτοντα αποτελέσματα επί του χωρικού σχεδιασμού, εκ της υπάρξεως αυτών.
12. Δεν τεκμηριώνεται γιατί δεν προστατεύεται η Γη Υψηλής Παραγωγικότητας σε ολόκληρη την ΔΕ Μυστρά (κριτήρια χαρακτηρισμού), σύμφωνα τόσο με το Γενικό Πλαίσιο ΧΣΑΑ όσο και στο Ειδικό Πλαίσιο ΧΣΑΑ.
13. Πλέον του ανωτέρω επισημαίνεται ότι στο «Π.Ε.Π.Δ. 2: Προστασία Αγροτικού Τοπίου και Αγροτικών Δραστηριοτήτων» ΔΕΝ υπάρχει ΚΑΜΙΑ προστασία της γεωργικής γης, κάτι που καθιστά αναντίστοιχο τον τίτλο με το περιεχόμενο και μας κάνει να διερωτόμαστε γιατί περιέλαβαν οι μελετητές αυτό το χωρίο.
14. Δεν γίνεται καμία αναφορά στην αναμενόμενη νέα ΚΑΠ και στην επίδραση που θα έχει η στήριξη της αγροτικής παραγωγής μέσω αυτής. Με άλλα λόγια δε λαμβάνεται υπ’ όψιν καμία από τις προβλέψεις των κειμένων των αναμενόμενων αποτελεσμάτων της νέας ΚΑΠ στον σχεδιασμό των δράσεων του αγροτικού χώρου.
15. Δεν έχουν ληφθεί υπ’ όψιν οι αρχές αλλά και οι λεπτομέρειες του υπό διαβούλευση νομοθετικού πλαισίου του ΥΠΕΝ που αφορά στον Εκσυγχρονισμό της Χωροταξικής και Πολεοδομικής νομοθεσίας, η οποία επιφέρει σημαντικές αλλαγές και περιορισμούς στον εκτός οικισμού χώρο.
16. Δεν γίνεται αναφορά στην προοπτική (μέσω του ΣΧΟΟΑΠ) της διατήρησης του ιδιαίτερου χαρακτήρα της περιοχής που οφείλεται στα τοπικό αγροτικά προϊόντα.

Εν κατακλείδη

Η συγκεκριμένη μελέτη ελάχιστα (ή καθόλου) αποτυπώνει την υφιστάμενη κατάσταση στον αγροτικό χώρο, τόσο από χωρικής όσο και από οικονομικής απόψεως, καθώς επίσης και τη δυναμική εξέλιξης αυτής της κατάστασης μέσω των πολιτικών που αναπτύσσονται στον τομέα αυτό.

Η συγκεκριμένη μελέτη πρέπει να αποσυρθεί και στην ομάδα να συμπεριληφθεί (σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο περί ανάθεσης μελετών) Γεωπόνος με πτυχίο μελετητή στις κατηγορίες μελετών 22 Εδαφολογικές Μελέτες και 23 Γεωργικές Μελέτες ανάλογης Τάξης.

Η συγκεκριμένη μελέτη πρέπει να εκπονηθεί εκ νέου και να επανυποβληθεί σύμφωνα με τα παραπάνω. Με δεδομένο ότι πραγματεύεται τον αγροτικό χώρο, να υποβληθεί αρμοδίως για γνωμοδότηση στη ΔΑΟΚ Π.Ε. Λακωνίας και στο ΥΠΑΑΤ.

Με ατεκμηρίωτες εκθέσεις ιδεών από γραφείου και με έλλειμμα γνώσης και δεδομένων, δεν υλοποιείται σχεδιασμός και ανάπτυξη, πόσο μάλλον όταν αυτός ο σχεδιασμός μπορεί να αποβεί μοιραίος για τις παραγωγικές τάξεις της περιοχής. 

Γενική παρατήρηση

Δυστυχώς υπάρχουν παραδείγματα παρόμοιας μελέτης εντός της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας, όπου στην ομάδα μελέτης δεν υπήρχε Γεωπόνος και μετά την έγκριση της χωρίς γνώμη καμίας γεωτεχνικής υπηρεσίας (ΔΑΟΚ και ΥΠΑΑΤ), έγινε αντιληπτό, ότι προέκυψε απαγόρευση εντός αμιγώς κτηνοτροφικών περιοχών, της κατασκευής κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων με καταστρεπτικά για τις περιοχές αυτές αποτελέσματα. Πέραν αυτού, στην ίδια μελέτη και έγκριση, δεν προβλέφθηκαν εντός του αγροτικού χώρου ζώνες μεταποιητικής δραστηριότητας κάτω από την ψηφοθηρική βλέψη να γίνουν όλα οικόπεδα και να ανεγερθούν τουριστικά καταλύματα παντού, κάτι που τελικά επέστρεψε ως πρόβλημα στους ιθύνοντες όταν υπήρξαν αιτήματα ενδιαφερομένων για εγκατάσταση μεταποιητικών μονάδων προϊόντων της περιοχής. 

20/8/2020

Για το ΔΣ 

Ο Πρόεδρος
Μπουραζάνης Γεώργιος 

Ο Γραμματέας
Κωστάκος Χρύσανθος