Εκτύπωση

https://www.spartorama.gr/articles/57158-i-leschi-anagnosis-spartis-proteinei--aaaaa--tou-aaaaaaa-aaaaa/

Spartorama - Print | Η Λέσχη Ανάγνωσης Σπάρτης προτείνει: «Anima», του Mouawad Wajdi

Η Λέσχη Ανάγνωσης Σπάρτης προτείνει: «Anima», του Mouawad Wajdi

Η Λέσχη Ανάγνωσης Σπάρτης προτείνει:  «Anima», του Mouawad Wajdi
Κριτική βιβλίου Κώστας Παπαϊωάννου
Οδός Εμπόρων

Η όλη ιστορία, έχει αστυνομική δομή. Ο ήρωας ο Γουάχς, αντιμετωπίζοντας το θέαμα της σφαγιασμένης τελετουργικά γυναίκας του Λεονί, απελευθερώνει μέσα του το κτήνος και ρίχνεται στο άγριο κυνήγι του δολοφόνου που απ’ την αρχή της δράσης έχει αποκαλυφθεί η ταυτότητά του: είναι ένας σχιζοφρενής, κατά συρροήν πληρωμένος δολοφόνος, Καναδός υπήκοος, τον οποίο κατευθύνει και έχει υπό την προστασία της παρακρατική οργάνωση.

Παράλληλα τον ήρωα στοιχειώνουν παιδικές μνήμες που έχουν σχέση με τη σφαγή των Παλαιστινίων της Σάτα - Μεδίνα το 1982 Τόνους πολιτικού - κοινωνικού θρίλερ και αντιπολεμικής-αντιρατσιστικής διαμαρτυρίας, δίνουν και οι τριτοπρόσωπες αφηγήσεις για τον Αμερικανικό εμφύλιο και τα σχέδια δράσης για τους μη συμμορφούμενους γηγενείς από την Καναδική Πολιτεία!  Επίσης παρουσιάζεται έντονα  η ανθρωπογεωγραφία του στενού και του ευρύτερου χώρου των κεντροδυτικών και νοτιοανατολικών πολιτειών Καναδά και Αμερικής. 

Υπάρχει η οικολογική αλληγορία και οι περιβαλλοντικές-ζωοφιλικές αντιλήψεις που διατρέχουν από την αρχή έως το προτελευταίο κεφάλαιο το βιβλίο, όπου στο τέλος αναλαμβάνει ο ίδιος ο ήρωας, ως homo sapiens-sapiens ν’ αφηγηθεί τη δράση. Η  δράση εκτυλίσσεται μέσα από την «αντίληψη» των ζώων: ο γάτος, το κατοικίδιο λυκόσκυλο, το περιστέρι, το κοράκι, το καναρίνι, ο σκίουρος, ο αρουραίος, ο λαγός, ο ψύλλος, ο λύκος, ο βόας, η σφήκα κ. ο. κ., παρατηρούν τα ανθρώπινα πεπραγμένα με όλες τους τις λεπτομέρειες και τα καταγράφουν στη συνείδησή τους,  με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Αναγνωρίζουν στο ανθρώπινο είδος ομοιότητες προς το δικό τους. Ακόμη, το περιβάλλον των κατοικίδιων ζώων και το αστικό, εμφανίζονται στο βιβλίο ως ένας κοινός βιότοπος.

 

Παράλληλα ο ήρωας αντιμετωπίζει το φόβο… παλεύοντας με τους φόβους του, που εδώ προσωποποιούνται σε έναν τερατώδη τρελαμένο  δολοφόνο, σε αξιωματούχους της  πολιτειακής αστυνομίας που καραδοκούν για μία παράβαση, σε οργανωμένους εγκληματίες περισσότερο ή λιγότερο επικίνδυνους που τον καταδιώκουν, σε σιβυλλικούς και χωρίς όρια κοκαϊνομανείς πρώην μέλη συμμοριών, σκίχενς, οπαδούς οπλοκατοχής και μέλη παραστρατιωτικών-φασιστικών οργανώσεων ή απλά τσαμπουκάδες, για να βρεθεί τελικά ενώπιος ενωπίω μπροστά στον υπέρτατο φόβο, τον επιθανάτιο, σ’ αυτόν που βίωσε στην παιδική του ηλικία αλλά αποκωδικοποίησε μόλις πρόσφατα. Έχοντας παλέψει με όλους τους ορατούς  και αόρατους φόβους κυριολεκτικά και μεταφορικά, αντιμετωπίζει το  «κακό» με ένα «άλλο κακό», ακόμα πιο φρικιαστικό, που εμπεριέχει περισσότερο πόνο, καταρράκωση της προσωπικότητας και περιφρόνηση!  

Ο τρόπος αφήγησης όπως το ένα δρώμενο διαδέχεται το άλλο, μοιάζει με κινηματογραφική και θεατρική σεκάνς και ο ήρωας, στους ρυθμούς της αρχαίας τραγωδίας, ως άλλος Οιδίποδας, αναλαμβάνει την «κάθαρση», ύστερα από την «ύβρη» που έχει συσσωρεύσει με τα εγκλήματά του ο θετός του πατέρας, (Κρέοντας) και  τον βοηθούν σ’ αυτό οι «Θεοί», η Βραζιλιάνα ανθρωπολόγος - ( Αθηνά),  η αποκτηνωμένη αλλά δίκαιη τελευταία σύντροφος του Γουάχς - (Ηλέκτρα) και ένας «Από Μηχανής Θεός», (ο σκύλος του…). 

Συνταιριάζοντας όλα τα πιο πάνω στοιχεία, ο συγγραφέας, συνθέτει ένα μυθιστόρημα δρόμου, ένα ‘μεστό’ roadtrip! Καθώς ο ήρωας διασχίζει την Αμερικανική ήπειρο , βόρεια-βορειοδυτικά από το Κεμπέκ έως το Νέο Μεξικό, προωθείται η εξέλιξη της ιστορίας, σαν αγωνιώδης σκυταλοδρομία δράσης με απρόοπτα και ακραίες καταστάσεις,  αποκαλύπτοντας τον σαθρό κοινωνικό ιστό μιας «άλλης» Αμερικής, πέρα από τα λαμπρά φώτα της Γουόλ Στρητ, του Λας Βέγγας, της Ντίσνεϋλαντ, του Χόλλυγουντ και του ακρωτηρίου Κανάβεραλ.

Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, κατανοούμε: 1.  Γιατί αν και  τα ζώα μιλούν το καθένα με τη δική του γλώσσα, είναι επειδή η ιστορία  αφορά, κατά βάθος, την αναζήτηση μιας πρωταρχικής χαμένης γλώσσας. (Αυτή τη «γλώσσα» που χρησιμοποίησαν τα ζώα και ο άνθρωπος τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας τους και που έχει πια ξεχαστεί). 2. Την τερατώδη –κτηνώδη φύση των ανθρώπων. 3. Το ζήτημα της μνήμης 4. Τα ζητήματα της ατομικής και της συλλογικής ευθύνης 5. Ότι αυτή η πολυφωνική τοιχογραφία καταγγέλλει τη βία σε όλες της τις εκφάνσεις. 6. Επίσης, τη γενεσιουργό γενεαλογία της βίας. (Η Βία σαν δράση και αντίδραση). 

 

Κώστας Παπαϊωάννου