«Δέχτηκα με χαρά την πρόσκληση του Δημάρχου και του Δήμου Σπάρτης να εκφράσω τις απόψεις μου στη σημερινή εκδήλωση.

Επέλεξα συνειδητά σήμερα να μην σας μιλήσω για το παγκόσμιο ρεκόρ των βιολογικών ελαιώνων Σακελλαρόπουλου, για το σπάνιο βραβείο του «Καλύτερου Ευρωπαίου Ελαιοπαραγωγού», για τα 1200 διεθνή βραβεία, καθώς και τις πολλές πρώτες θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη ελαιολάδων, οι οποίες έχουν οδηγήσει για πρώτη φορά ιστορικά την Ελλάδα, ως ελαιοπαραγωγό χώρα, στην κορυφή του κόσμου.

Σήμερα θα σας μιλήσω για το χθες και το αύριο της Ελληνικής Ελαιοκομίας, για τα βιο λειτουργικά ελαιοπροϊόντα, για την ανακάλυψη του νέου βιοδραστικού συστατικού DMB σε ελαιόλαδο των ελαιώνων Σακελλαρόπουλου καθώς και για την αναγκαιότητα ίδρυσης Πανεπιστημιακής Σχολής Ελαιοκομίας στην Ελλάδα, με έδρα τη Σπάρτη.

Βέβαια πρώτο ζητούμενο και επικεφαλίδα στο αύριο είναι η βιωσιμότητα στην Ελαιοκομία, άρα παράπλευρη προτεραιότητα της ομιλίας μου είναι η ΒΙΩΣΙΜΗ ελαιοκαλλιέργεια.

Διαπιστώσατε πιστεύω ότι εξαίρεσα τη λέξη σήμερα, από το χθες και το αύριο της Ελληνικής Ελαιοκομίας ….

Το σήμερα με το χθες της Ελληνικής Ελαιοκομίας δεν διαφέρουν στη νοοτροπία και τον πυρήνα τους. Δεν κάναμε τα επαρκή βήματα που θα μας επέτρεπαν να έχουμε ξεπεράσει ποιοτικά και ποσοτικά τις βασικές ανταγωνίστριες χώρες. Δεν καταφέραμε, στον βαθμό που οφείλαμε, να γνωστοποιήσουμε στις παγκόσμιες αγορές τα brand names GREEK OLIVE OIL and GREEK OLIVES, τα δύο βασικά Εθνικά μας προϊόντα δηλαδή. Οι λόγοι είναι πολλοί και δεν επαρκεί ο χρόνος να αναφερθώ.

Όμως ξεχώρισα τον κυρίαρχο λόγο που δεν είναι άλλος από την απουσία επιστημονικής γνώσης και επιμόρφωσης. Γιατί η Ελαιοκομία είναι μια επιστήμη που εμπεριέχει πολλές άλλες επιστήμες στο εσωτερικό της, ενώ ταυτόχρονα έχει τεράστια συνεισφορά στην ανθρώπινη αλλά και την περιβαλλοντική υγεία.

Αξίζει να αναφερθεί ότι και από οικονομικής άποψης, το ελαιόλαδο και η επιτραπέζια ελιά συνεισφέρουν το 35 περίπου της αξίας των εξαγωγών τροφίμων της Ελλάδας.

Τον Ιανουάριο του 2023 κατέθεσα στο Επιμελητήριο Λακωνίας, δημόσια πρόταση ίδρυσης Πανεπιστημιακής Σχολής Ελαιοκομίας στην Ελλάδα, με έδρα  την Σπάρτη, που θα μελετά, θα ερευνά, θα μορφώνει πολυεπίπεδα, θα δίνει κατευθύνσεις και γνώση, ενώ θα μπορεί να εισηγείται στην Ελληνική πολιτεία τις κατάλληλες δράσεις που θα οδηγήσουν στο αύριο.

Η πρόταση αυτή έγινε αμέσως αποδεκτή από τον πρόεδρο και το ΔΣ του Επιμελητηρίου Λακωνίας, ιστορικά αναφέρω ότι υπήρξαν δύο επερωτήσεις στη Βουλή των Ελλήνων, οι βουλευτές μας στη Λακωνία ήταν και είναι πιστεύω πολύ θετικοί, ενώ ο Δήμαρχος Σπάρτης την περιέλαβε αυτούσια στο προεκλογικό του πρόγραμμα δηλώνοντας αρωγός. Παράλληλα την πρόταση στήριξαν με δημόσιες επιστολές τους ακαδημαϊκοί και καθηγητές από τα πανεπιστήμια Χάρβαρντ, Γέιλ και Μίσιγκαν της Αμερικής, καθώς και από το ΕΚΠΑ, το ΔΙΠΑΕ και το πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής από την Ελλάδα.

Η ίδρυση αυτή είναι επιβεβλημένη και αναγκαία σήμερα, καθώς ο παγκόσμιος ανταγωνισμός γίνεται εμφανής όλο και περισσότερο, ενώ η εξάπλωση της ελαιοκαλλιέργειας ανά τον κόσμο πλέον γίνεται με εκτατικούς ρυθμούς.

Είμαι βέβαιος ότι θα δούμε πράγματα που δεν θα πιστεύουμε στα επόμενα 5 με 10 χρόνια στο επίπεδο της παγκόσμιας Ελαιοκομίας, σε περιοχές όπως η βόρεια Αφρική, οι Ασιατικές χώρες και κυρίως η Λατινική Αμερική, υποβοηθούμενες από την επιστημονική κατάρτιση, την οικονομική στήριξη και την τεχνογνωσία της Ιταλίας και της Ισπανίας. Για παράδειγμα ήδη η Τουρκία μας έχει ξεπεράσει ποσοτικά τα τελευταία χρόνια, ενώ η Τυνησία μετά από μια 15ετή στόχευση, είναι σήμερα  ο μεγαλύτερος ελαιοπαραγωγός βιολογικών ελαιολάδων στον κόσμο.

Παράλληλα, μια πανεπιστημιακή Σχολή Ελαιοκομίας μπορεί να βοηθήσει ώστε να επιλυθούν τα προβλήματα και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η σύγχρονη ελαιοκαλλιέργεια.

Αναφέρω ενδεικτικά: Την κλιματική αλλαγή και τα αρνητικά φαινόμενα της, τον εκσυγχρονισμό της ελαιοκαλλιέργειας, των μεθόδων αλλά και των μέσων συγκομιδής, την βελτίωση των διαδικασιών και την περαιτέρω ενίσχυση στα ελαιοτριβεία, τις υπολειμματικότητες σε φυτοφάρμακα, τις επιμολύνσεις με ανεπιθύμητες χημικές ουσίες και τελευταίο αφήνω το επίκαιρο φαινόμενο επιμόλυνσης με ορυκτέλαια.

Τα ορυκτέλαια ως επιμολυντές, με τις ονομασίες MOSH και MOAH, θα εφαρμοστούν με πολύ στενά όρια ανίχνευσης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο από το 2026, άμεσα δηλαδή, και με μηδενικά σχεδόν όρια από το 2027. Αν δεν ενημερώσουμε ελαιοπαραγωγούς, ελαιοτριβείς και τυποποιητές, ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής παραγωγής όχι απλά θα είναι υποβαθμισμένο, αλλά θα καταστεί μη βρώσιμο λόγω της ανίχνευσης ορυκτελαίων, έχοντας πλέον μηδαμινή οικονομική αξία.

Προσθέτω και δύο πολύ σοβαρές και ανησυχητικές παραμέτρους: Το 94,1%  των αγροτών στην Ελλάδα, κατά συνέπεια και στην ελαιοκαλλιέργεια, διαθέτει μόνο εμπειρική εκπαίδευση, χωρίς μορφωτικό υπόβαθρο, βασικό ή πανεπιστημιακό, σε αντίθεση με τις κύριες ανταγωνίστριες χώρες. Ταυτόχρονα για κάθε 12 - 15 αγρότες περίπου που αποχωρούν από τον κλάδο, μόνο 1 νέος αγρότης εισέρχεται, δημιουργώντας ένα τεράστιο παραγωγικό κενό σε ανθρώπινο δυναμικό στον πρωτογενή τομέα της χώρα μας.

Συμπερασματικά, το χθες και το σήμερα μπορεί να περάσει στο αύριο μόνο μέσα από την επιστήμη και την έρευνα, που θα μας οδηγήσει σε υπεραξίες και στη ΒΙΩΣΙΜΗ ελαιοκαλλιέργεια που προανέφερα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα Βιο - Λειτουργικά ελαιοπροϊόντα, τα οποία ανήκουν στα Λειτουργικά τρόφιμα, γνωστά διεθνώς με τον όρο Functional Foods. Δηλαδή τρόφιμα που πέρα από την γεύση και την υψηλή ποιότητα, μπορούν να έχουν ευεργετική επίδραση στην ανθρώπινη υγεία με την ημερήσια κατανάλωση τους, με αποδεδειγμένα επιστημονικό τρόπο.

Από το 2012, με τα βιο - λειτουργικά ελαιοπροϊόντα που παράγουμε στους ελαιώνες Σακελλαρόπουλου έχουμε δημιουργήσει συνέργειες με καθηγητές και ερευνητές. Συμμετέχουμε σε μια πληθώρα ερευνών και κλινικών μελετών, με σχολές Δημόσιας Υγείας, και τμήματα της Ιατρικής και της Φαρμακευτικής πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, όπως το Harvard, το Yale, το Auburn και το Temple από την Αμερική καθώς και τη Φαρμακευτική Σχολή του ΕΚΠΑ.

Οι κλινικές μελέτες αυτές ενδεικτικά  έχουν να κάνουν με την άνοια και τη νόσο Alzheimer, με την ρύθμιση των επιπέδων της χοληστερόλης, με τις φλεγμονές, με τους καρδιαγγειακούς δείκτες και τις καρδιακές παθήσεις.

Αξιοσημείωτο πρακτικό γεγονός αποτελεί η μετατροπή των βιολογικών ελιών των ελαιώνων μας, υπό τη μορφή σκόνης σε κάψουλα, με διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, για την παρασκευή συμπληρώματος διατροφής με στόχο τη μείωση της χοληστερόλης.

Ωστόσο, η σύγχρονη επιστήμη ανακαλύπτει συνεχώς νέα δεδομένα, ενώσεις και ουσίες που βρίσκονται στο ελαιόλαδο και στην ελιά, με μεγάλο διεθνές ερευνητικό ενδιαφέρον και πιθανά οφέλη στην ανθρώπινη υγεία, έχοντας τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ενεργός συμμετοχή των ελαιώνων Σακελλαρόπουλου στην διεθνή επιστημονική και ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον ομότιμο καθηγητή του ΔΙΠΑΕ και επίτιμο μέλος της Αμερικάνικης Ένωσης Χημικών Λαδιών κο Απόστολο Κυριτσάκη, τον οποίο οφείλει να τιμήσει η Ελληνική πολιτεία και η Ελληνική Ελαιοκομία για την μεγάλη προσφορά του στον τομέα μας. Σημαντική και η συμμετοχή του καθηγητή Τάσσου Κ. Κυριακίδη, ερευνητή Επιδημιολογίας, Βιοστατιστικής και Κλινικών Μελετών, στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Γέιλ της Αμερικής, όπου μετά από έρευνα 5 ετών, ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά, η μέθοδος προσδιορισμού του ωφέλιμου συστατικού 3,3 διμέθυλο -1- βουτανόλη (που αποκαλείται κοινώς DMB).

Η σπάνια αυτή βιοδραστική ουσία είναι μια αλκοόλη, που μένει να ερευνηθεί και να αποδειχθεί σε επόμενο στάδιο που ετοιμάζουμε με πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού, αν ξεπερνά τις φαινόλες σε βιοδραστικότητα. Να σημειωθεί πως τα υψηλότερα ποσοστά DMB βρέθηκαν σε πολυποικιλιακό ελαιόλαδο των ελαιώνων Σακελλαρόπουλου, αποτελούμενο από 5 διαφορετικές ποικιλίες και με εξειδικευμένο τρόπο παραγωγής.

Η δημοσίευση του επιστημονικού προσδιορισμού του DMB έγινε μόλις πριν 2 μήνες, στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Journal of Food Bio Actives.

Το DMB αποτελεί πλέον ένα νέο υγειοπροστατευτικό συστατικό του ελαιολάδου, ευεργετικό για την υγεία του ανθρώπινου οργανισμού, το οποίο σχετίζεται άμεσα με το μικροβίωμα του εντέρου και δρα ως αναστολέας των επιβλαβών ενώσεων ΤΜΑ και ΤΜΑΟ που παράγονται κατά την πέψη και τις διεργασίες στο συκώτι, σχετιζόμενες με την αθηροσκλήρωση, την εμφάνιση φλεγμονών καθώς και καρδιαγγειακών και νευροεκφυλιστικών παθήσεων.

H δημοσίευση αυτή έδωσε οριστική απάντηση σε δύο βασικά, μέχρι σήμερα, ερωτήματα της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας του ελαιολάδου: «εάν υπάρχει πράγματι η βιοδραστική ένωση DMB στο ελαιόλαδο» και «αν αυτό το συστατικό του προσδίδει ακόμη μεγαλύτερη αξία».

Βάσει όλων αυτών των στοιχείων που σας ανέφερα, και μετά από 35 χρόνια ενασχόλησης, πιστεύω ακράδαντα ότι η επιστήμη και η έρευνα είναι μονόδρομος για το αύριο, μέσω της δημιουργίας πανεπιστημιακού και ερευνητικού ιδρύματος Ελαιοκομίας Ανωτάτου επιπέδου στην Ελλάδα, με έδρα τη Σπάρτη. Η ελληνική ελαιοκομία δεν το ζητά απλώς, το δικαιούται.

Για αυτό σας καλώ δημοσίως από αυτό το βήμα όλους τους επίσημους προσκεκλημένους της ημερίδας, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, σε μια συστράτευση για το σκοπό αυτό.

Σας καλώ να αναλάβετε περαιτέρω πρωτοβουλίες, παραμένοντας στη διάθεση σας.

Μόνο έτσι πιστεύω ότι μπορούμε να στοχεύσουμε το ΒΙΩΣΙΜΟ αύριο της Ελληνικής Ελαιοκομίας

Σας ευχαριστώ»