Από τις 5 έως τις 7 Δεκεμβρίου στο Πνευματικό Κέντρο Σπάρτης 

Το απόγευμα της Παρασκευής 5 Δεκεμβρίου 2025 ξεκινούν οι τριήμερες εργασίες του ΣΤ΄ Τοπικού Συνεδρίου της Εταιρίας Λακωνικών Σπουδών, φέρνοντας στο προσκήνιο την ιστορία της Λακωνίας από την περίοδο του Βυζαντίου έως και την Επανάσταση.

Με εισηγήσεις από 39 επιστήμονες το ΣΤ΄ Επιστημονικό Συνέδριο της Εταιρίας Λακωνικών Σπουδών, που διεξάγεται σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Σπάρτης στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου, από τις 5 έως τις 7 Δεκεμβρίου, αναμένεται να φέρει στο φως νέα στοιχεία για την ιστορία, την αρχαιολογία, τη λαογραφία και τη γλώσσα του τόπου μας.

Το θέμα του Συνεδρίου είναι «Λακωνία 330-1830», καλύπτοντας 15 αιώνες Βυζαντίου, Φραγκοκρατίας, Βενετοκρατίας, Τουρκοκρατίας, μέχρι και την Ελληνική Επανάσταση. 

Διαβάστε το αναλυτικό πρόγραμμα του Συνεδρίου:

ΣΤ΄ ΤΟΠΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ 

ΛΑΚΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 

Δήμος Σπάρτης

Εταιρεία Λακωνικών Σπουδών 

5-7 Δεκεμβρίου 2025

Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης 

Πρόγραμμα 

• Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 

Εναρκτήρια Συνεδρία (18.00-20.00)

Προεδρείο: Σωκράτης Κουγέας

18.00-18.30: Προσέλευση

18.30-19.00: Χαιρετισμοί 

19.00-19.15: Δημοσθένης Στρατηγόπουλος, Ο Νικηφόρος Μοσχόπουλος, πρόεδρος Λακεδαιμονίας (ca. 1288-ca1315), και η Οδηγήτρια στο Μυστρά

19.15-19.30: Δημήτριος Θ. Κατσουλάκος, Επώνυμα με βυζαντινή καταγωγή στα χωριά της Φάριδος

19.30-19.45: Σταύρος Γ. Καπετανάκης, Η ανεπιτυχής προσπάθεια του Ιμπραήμ το 1826 να καθυποτάξει τους Μανιάτες και τα απώτερα αποτελέσματα αυτής

19.45-20.00: Συζήτηση

• Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 

Α΄ πρωινή συνεδρία (9.30-11.00)

Προεδρείο: Δημήτριος Βαχαβιώλος

9.30-9.45: Δανάη Χαραλάμπους, Οι σωζόμενες τοιχογραφίες του ναού της Παναγίας Κρισσάς στο Φοινίκι Λακωνίας. Νεώτερα στοιχεία

9.45-10.00: Σοφία Φ. Μενενάκου, Ο χρωστήρας των ζωγράφων Αναγνώστη από τη Λαγκάδα και Νικολάου από το Νομιτσή στον ναό του Αγίου Γεωργίου στην Πάνιτσα (Λακωνική Μάνη, 18ος αι.)

10.00-10.15: Γεώργιος Π. Κουντούρης, Μνημεία της Παλαιοχριστιανικής περιόδου στις Βοιές

10.15-10.30: Παναγιώτης Δ. Χριστοφιλάκος, Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Αθανασίου στο Παλιοχώρι Λακεδαίμονος

10.30-10.45: Παναγιώτης Σ. Κατσαφάδος, Ακολουθώντας τα ίχνη αγιογράφων στη Μάνη κατά τη μεταφραγκική περίοδο

10.45-11.00: Δέσποινα Κούτσαρη, Το εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στην Τρύπη Λακωνίας

11.00-11.30: Διάλειμμα 

Β΄ πρωινή συνεδρία (11.30-13.00)

Προεδρείο: Δημοσθένης Στρατηγόπουλος

11.30-11.45: Παναγιώτα Δ. Λάσκαρη, Το γένος των Λασκάρεων στη Λακεδαίμονα. Οι βιογραφικές εξιστορήσεις του Δημητρίου Λάσκαρη ως αφετηρία υπαρξιακής ιστορικής διερεύνησης.

11.45-12.00: Χριστίνα Βαμβούρη, Ανάδειξη της ιστορίας της Βυζαντινής Λακωνίας μέσα από την εφημερίδα Εμπρός κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα

12.00-12.15: Δημήτριος Σ. Γεωργακόπουλος, Νέα στοιχεία για τον κτίτορα της Παναγίας Χρυσαφιστίσσης

12.15-12.30: Χρήστος Σταυράκος – Παναγιώτης Χριστάκης, Γεράκι: ερωτήματα και απαντήσεις για όψεις της κοινωνίας της ύστερης Βυζαντινής περιόδου

12.30-12.45: Michael Grunbart, An empire vanishes - imperial concepts vs. political reality in late Byzantium

12.45-13.15: Συζήτηση 

• Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 

Α΄ απογευματινή συνεδρία (17.00-19.00)

Προεδρείο: Γεωργία Ξανθάκη - Καραμάνου

17.00-17.15: Ελευθέριος Π. Αλεξάκης, Βυζαντινές πρόνοιες, βενετικές καπετανίες και εξέλιξη του πολιτικού συστήματος της Έξω Μάνης

17.15-17.30: Αντώνης Μαστραπάς, Αναζητώντας την αρχαία Σπάρτη τον 18ο και τον 19ο αιώνα

17.30-17.45: Γιώργος Β. Νικολάου, Η Λακωνία μέσα από το έργο του Άγγλου ταξιδιώτη William Leake, απεσταλμένου της αγγλικής κυβέρνησης (αρχές 19ου αι.)

17.45-18.00: Κύριλλος Νικολάου, Η Λακωνία μέσα από το δεύτερο ταξιδιωτικό του Γάλλου προξένου και ταξιδιώτη Francois Pouqueville (αρχές 19ου αι.)

18.00-18.15: Παναγιώτης Ν. Ξηντάρας, Λακωνικά οικωνύμια με τη γραφίδα Γάλλων περιηγητών

18.15-18.30: Αλέξανδρος Γκιζέλης, Η Σπάρτη στην πολιτική γραμματεία του προτεσταντισμού την εποχή των Θρησκευτικών Πολέμων (16ος-17ος αιώνας)

18.30-19.00: Διάλειμμα 

Β΄ απογευματινή συνεδρία (19.00-20.30)

Προεδρείο: Γιάννης Τσουλόγιαννης

19.00-19.15: Ιωάννα Κατσουγκράκη, «Στην άκρη του νήματος: από το υλικό στο άυλο. Η παρουσία της υφαντικής στην βυζαντινή και νεώτερη Λακωνία».

19.15-19.30: Μιχάλης Σόβολος, Ευρετηριάζοντας τις πρώτες αποφάσεις του Πρωτοδικείου Σπάρτης: Τα περί Μάνης πρόσωπα και πράγματα, 1770-1821

19.30-19.45: Γεώργιος Α. Τσούτσος, Διαφωτισμός και Αρχαία Σπάρτη: Η περίπτωση του Gabriel Bonnot de Mably (1709- 1785)

19.45-20.00: Δημήτριος Γαλάρης, Νικήτας Νηφάκης: ο συντάκτης της Διακοίνωσης προς τις Ευρωπαϊκές Αυλές κατά την απελευθέρωση της Καλαμάτας από τον Οθωμανικό ζυγό

20.00-20.30: Συζήτηση 

• Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 

9.30-10.30: Ξενάγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης

Πρωινή συνεδρία (11.00-12.30)

Προεδρείο: Γεώργιος Νικολάου

11.00-11.15: Μάριος Αθανασόπουλος, «Εις τον ιερόν τούτον Αγώνα καγώ λαβών τα όπλα εις χείρας έτρεξα εις όλους τους πολέμους της φιλτάτης πατρίδος μου…»»: Βίος και πολιτεία του αγωνιστή του 1821 παπα-Πολυζώη Κουτουμάνου

11.15-11.30: Δημήτριος Μαριόλης, Δημήτριος Πουλικάκος. Οπλαρχηγός του 1821 από την Βάμβακα της Μάνης

11.30-11.45: Σωκράτης Β. Κουγέας, Ψηφίδες της ζωής και της δράσης της θρυλικής μορφής του Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη – Η δράση του οπλαρχηγού Σουσάνη

11.45-12.00: Αθανάσιος Θ. Φωτόπουλος, Παρατηρήσεις στη βιογραφία του κλέφτη Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη

12.00-12.15: Γιάννης Μιχαλακάκος, Ηλίας Μπισμπίνης, ένας ξεχασμένος αγωνιστής του 1821 από την Λακωνία

12.15-12.30: Γεώργιος Κ. Πήλιουρας, Το ολοκαύτωμα στο Παλαιομονάστηρο του Βρονταμά

12.30-13.00: Συζήτηση 

Απογευματινή συνεδρία (17.00-19.00)

Προεδρείο: Γεώργιος Κουντούρης

17.00-17.15: Πέπη Γαβαλά, Πρωτόκλητο Δικαστήριο Λακωνίας - Πρωτόκολλο Αλληλογραφίας: Συναλλαγές και Υποθέσεις (Φλεβάρης-Απρίλης 1830)

17.15-17.30: Γιάννης Ν. Τσουλόγιαννης, Η δράση του Παναγιώτη Κρεββατά μέσα από δυο επιστολές

17.30-17.45: Δημήτριος Θ. Βαχαβιώλος – Στυλιανός Δ. Δημητρόπουλος – Δημήτριος Αθ. Χρήστου, Δύο άγνωστα έγγραφα από το Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης της Ι. Μ. Μονεμβασίας και Σπάρτης για τον επίσκοπο Καρυουπόλεως Κύριλλο  († Ιούλιος 1842)

18.00-18.15: Νίκος Ι. Καρμοίρης, Παπα-Καλομοίρης, ο λευίτης Βορδονιάτης οπλαρχηγός

18.15-18.30: Κατερίνα Διακουμοπούλου – Μαρία Γιατράκου, «Για του Γιατράκου τους μεγάλους αγώνες». Οι μνημειώδεις αγορεύσεις στη Βουλή και οι έμμεσες μνείες στις κωμωδίες του Μ. Χουρμούζη.

18.30-19.00:  Συζήτηση

Λήξη των εργασιών του συνεδρίου

ΣΥΝΕΔΡΟΙ 

1. Αθανασόπουλος Μάριος, ΕΔΙΠ του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

2. Αλεξάκης Ελευθέριος Π., Εθνολόγος – Εθνοϊστορικός

3. Βαχαβιώλος Δημήτριος Θ., Μέλος ΕΔΙΠ, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

4. Βαμβούρη Χριστίνα, Φιλόλογος

5. Γαβαλά Πέπη, Ιστορικός - Αρχειονόμος

6. Γαλάρης Δημήτριος, Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

7. Γεωργακόπουλος Δημήτριος Σ., Αναπληρωτής Καθηγητής Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

8. Γιατράκου Μαρία, Ιατρός

9. Γκιζέλης Αλέξανδρος, Δρ. Φιλοσοφίας

10. Δημητρόπουλος Στυλιανός Δ., Προπτυχιακός Φοιτητής, Εργαστήριο Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

11. Διακουμοπούλου Κατερίνα, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ

12.  Καπετανάκης Σταύρος Γ., Ιατρός

13.  Καρμοίρης Νίκος Ι., Ιστορικός

14. Κατσαφάδος Παναγιώτης Σ., Μηχανολόγος-Ηλεκτρολόγος ΕΜΠ και Ναυπηγός ΕΜΠ, Ιστορικός

15.  Κατσουλάκος Δημήτριος Θ., Δρ. Φιλοσοφίας της Ιστορίας ΕΚΠΑ

16.  Κατσουγκράκη Ιωάννα, Αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΕΦΑΛΑΚ),  ΜΑ Λαογραφίας

17.  Κουγέας Σωκράτης Β., Φιλόλογος

18. Κουντούρης Γεώργιος Π., Αναπληρωτής καθηγητής της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών

19.  Κούτσαρη Δέσποινα, Οικονομολόγος

20.  Λάσκαρη Παναγιώτα Δ., Φιλόλογος – ποιήτρια

21.  Μαριόλης Δημήτριος, Δικηγόρος

22.  Μαστραπάς Αντώνης, δ.φ.

23.  Μενενάκου Σοφία Φ., Δρ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης

24.  Μιχαλακάκος Γιάννης, Καθηγητής Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών, Msc Cultural Management, Msc Sports Management for people with Disabilities 

25.  Νικολάου Γιώργος Β., τ. Αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας & Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων