«Οι γειτόνισσές μας οι καρακάξες» από τον Γιάννη Μητράκο

Στο μπαξέ του καλού γείτονα και φίλου Τάκη προ ετών ήλθε και φώλιασε πάνω σε μια πορτοκαλιά ένα ζευγάρι καρακάξες, Κι από τότε μας συντροφεύουν τα παιδιά τους, που δεν αφήνουν την πατρογονική φωλιά να ερημώσει και δίνουν ένα δυναμικό παρόν στην περιοχή μας.

Από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ τα ιδιόμορφα κρωξίματά τους γεμίζουν τον αγέρα και πετούν από ταράτσα σε ταράτσα κι από μπαλκόνι σε μπαλκόνι, χωρίς να δείχνουν κανένα φόβο. Αυτό το προκλητικό θάρρος τους εξάλλου ήταν αυτό που με παρακίνησε να γράψω γι’ αυτές. Συγκεκριμένα αυτό νεαρό ζευγάρι τα έχει βάλει με τις γάτες της γειτονιάς που έχουν βρει τον μπελά τους. Δεν ξέρω για ποιο λόγο επιλέγουν μια γάτα κάθε φορά κι αρχίζουν να την παρενοχλούν με κρωξίματα κι επιθετικά φτεροκοπήματα, που τις αναγκάζουν τις περισσότερες φορές να βάζουν την ουρά στα σκέλια και να φεύγουν.

Η καρακάξα είναι ξηροβατικό πτηνό, ενδημικό στην Ευρώπη, την Ασία και τη βορειοδυτική Αμερική. Ανήκει στην οικογένεια των κορακοειδών και θεωρείται ως ένα από τα πιο έξυπνα πουλιά, καθώς μπορεί να αναγνωρίσει τον εαυτό της στον καθρέφτη. Είναι παμφάγο πτηνό και τρέφεται με ζωικής προέλευσης τροφές όπως έντομα, νεοσσούς, αυγά κλπ. Είναι μονογαμικό πουλί και δεν εγκαταλείπει τη φωλιά του που έχει σφαιρικό σχήμα και προστατεύεται με αγκαθωτά κλαδιά. Η αναπαραγωγή γίνεται την άνοιξη και τότε αυξάνεται ο οικογενειακός πληθυσμός τους. όσοι έχουν πουλιά συντροφιάς σε κλουβιά τις τρέμουν γιατί καιροφυλακτούν να τους επιτεθούν και να τα φάνε.

Στη λαογραφία χαρακτηρίζεται ως κλέφτρα και πιστεύεται ότι αρπάζει κάθε τι που γυαλίζει. Υπάρχει μια λαϊκή αφήγηση που λέει ότι ήταν κάποτε ένα ερωτευμένο ζευγάρι που είχε αρραβωνιαστεί. Μια μέρα ο μνηστήρας επισκέφτηκε την αγαπημένη του και θέλοντας να πλύνει τα χέρια του έβγαλε το δαχτυλίδι του που ήταν οικογενειακό κειμήλιο και το ακούμπησε δίπλα στη βρύση. Μια καρακάξα που σύχναζε στην αυλή του σπιτιού μόλις είδε τη λάμψη του δαχτυλιδιού το άρπαξε με το ράμφος της και το μετέφερε στη φωλιά της, χωρίς να την αντιληφθεί κανείς. Ο νεαρός άνδρας ασυλλόγιστα κατηγόρησε τη μνηστή του ως υπεύθυνη για την εξαφάνιση του δαχτυλιδιού κι έφυγε θυμωμένος σε μια μακρινή χώρα. Πέρασαν χρόνια μέχρι η πρώην μνηστή του να τον ανακαλύψει και να τον καλέσει να γυρίσει πίσω, αποδεικνύοντας την αθωότητά της. Τι είχε συμβεί; Κάποιος παρατηρητικός απ’ το σόι της πρόσεξε ότι η καρακάξα μετέφερε κατά διαστήματα αντικείμενα που γυάλιζαν στη φωλιά της. Δοθείσης ευκαιρίας σκαρφάλωσαν στο δέντρο κι έψαξαν στη φωλιά που ήταν γεμάτη από κλεμμένα πράγματα κι ανάμεσά τους το χρυσό δαχτυλίδι του αρραβωνιαστικού. Ύστερα από τόσα χρόνια η παρεξήγηση λύθηκε και το ζευγάρι ανανέωσε τους όρκους του για την υπόλοιπη ζωή τους. Με αφορμή αυτήν την ιστορία ο ποιητής Γιάννης Σαντάρμης έγραψε το παρακάτω ποίημα.

Η ΑΝΤΡΟΧΩΡΙΣΤΡΑ

Όλο τριγυρνά στο σπίτι

μέσα η κράγκα απ’ την αυγή,

μέχρι τον αποσπερίτη,

μέχρι τ’ άστρο αυτό να βγει.

Κλέβει κάθ’ ένα στολίδι,

κλέφτρα είναι από παλιά,

κλέβει και το δαχτυλίδι

και το σέρνει στη φωλιά.

-Πού ’ναι, αρραβωνιάρα, η ζάβα,

δεν τη βρήκα πουθενά.

-Δώθε τράβα, κείθε τράβα,

ξανά ψάξε και ξανά.

Τόση οργή τον έχει πάρει,

τόσος λογισμός κακός,

που φυγής ανοίγει  ποδάρι

ο αρραβωνιαστικός.

Χρόνια μες στη θύμησή του

η καλή του τον βαρεί,

χρόνια και η λεγάμενή του

πίσω τον εκαρτερεί.

Απ’ τα ξένα τώρα φθάνει,

μα έχει η ναι ένα μυστικό,

πριν να βάλουνε στεφάνι,

πριν το γάμο το γλυκό.

Του θριάμβου σείει τα σείστρα,

με θριάμβου λέει λαλιά.

-Να τη, η κράγκα η αντροχωρίστρα,

με τη ζάβα στη φωλιά!

Γιάννης Μητράκος