«Το νομοσχέδιο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» από τον Παναγιώτη Κουμουνδούρο

Ο τίτλος του νομοσχεδίου  «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο», με το οποίο επιχειρείται η νομιμοποίηση, το ξεκλείδωμα της πίσω πόρτα και εκτός συνταγματικού πλαισίου, της ίδρυσης και λειτουργίας των ιδιωτικών πανεπιστημίων, πέρα από καταφανώς ψευδεπίγραφο, κουτοπόνηρο, αποτελεί τον ορισμό της παραπλάνησης.

Σκαρφίζεται η κυβέρνηση της ΝΔ διάφορα επικοινωνιακά τεχνάσματα να μην πει τα πράγματα με το όνομά τους, προκειμένου να επιτύχει με όσο το δυνατόν λιγότερο κόστος τον διαχρονικό στόχο της νεοφιλελεύθερης Δεξιάς αλλά και τη σταθερή απαίτηση των επιχειρηματικών συμφερόντων που εκπροσωπεί, για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων,

Πίσω από τους πομπώδεις  τίτλους όπως «ελεύθερο πανεπιστήμιο», «κρατικά πανεπιστήμια», «κρατικά δεσμά», «μη κρατικά μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια» κάνει προσπάθεια να παραπλανήσει την κοινή γνώμη και κρύβει με δεξιοτεχνία την αλήθεια με αντιπερισπασμούς περί δήθεν υποστήριξης του δημόσιου πανεπιστημίου και τα οφέλη  που αυτό και η κοινωνία θα έχουν από την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Τι είναι όμως αυτό που θέλει να κρύψει; τη μια και μεγάλη αλήθεια. Που είναι ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εδώ και 4,5 χρόνια, σκόπιμα  υποβαθμίζει και αποδυναμώνει το δημόσιο πανεπιστήμιο, υποχρηματοδοτώντας και υποστελεχώνοντάς το, για να ανοίξει το δρόμο στα ιδιωτικά.

Η Ελλάδα εδώ και 5 χρόνια είναι εκτός μνημονίων, παρόλα αυτά παραμένει ουραγός ως προς τη δημόσια χρηματοδότηση της Παιδείας στην ΕΕ. Καθώς δίνουμε μόλις το 7,6% του προϋπολογισμού μας στη δημόσια εκπαίδευση, την ώρα που ο μέσος όρος στην Ευρώπη των 27 δίνει 9,6%. Και την ώρα που η μόνο φτωχότερη χώρα από εμάς στην Ευρώπη, η Βουλγαρία, δίνει ως δημόσια χρηματοδότηση της Παιδείας το 10,6% του προϋπολογισμού της.

Το σοβαρότερο, με την Ελλάδα να είναι επίσης τελευταία ως προς τη στελέχωση των πανεπιστημίων της στην ΕΕ. Με την αναλογία φοιτητών προς καθηγητές να είναι σε εμάς 47 φοιτητές προς 1 καθηγητή, όταν στην Ευρώπη είναι 13 φοιτητές προς 1 καθηγητή. Και όταν στη Βουλγαρία είναι 11 φοιτητές προς 1 καθηγητή.

Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Εκείνο που όμως γνωρίζουν πολύ καλά να κάνουν με μαεστρία και κυνισμό, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει επιδοθεί σε μια περισπούδαστη  προσπάθεια απαξίωσης των δημόσιων πανεπιστημίων στα μάτια της κοινής γνώμης, αποκαλώντας τα «άντρα ανομίας» και εμφανίζοντάς τα σαν κέντρα εγκληματικότητας. Φτάνοντας  σε διεθνή πρωτοτυπία, για δημοκρατική χώρα, της εγκατάστασης πανεπιστημιακής αστυνομίας στις πανεπιστημιουπόλεις, με μια και μοναδική επιδίωξη, να κουρελιάσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στα δημόσια πανεπιστήμια για να αναδείξει τεχνητά την ανάγκη ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Αυτό επιβεβαιώνει και εν κρυπτώ απόσυρση της πανεπιστημιακής αστυνομίας, αποκαλύπτει την αλήθεια για τον επικοινωνιακό χαρακτήρα του εγχειρήματος. Γιατί αν κάλυπτε πράγματι κάποια ανάγκη δεν θα αποσύρονταν νύχτα…

Η νομιμοποίηση της λειτουργίας των ιδιωτικών πανεπιστημίων για τη Νεοφιλελεύθερη Δεξιά του κ. Μητσοτάκη είναι το ιερό δισκοπότηρο της δόγματος για μια ταξική κοινωνία. Μια κοινωνία όπου οι φτωχοί θα γίνονται φτωχότεροι, στερούμενοι το δικαίωμα της ισότιμης πρόσβασης στο κοινωνικό αγαθό της Παιδείας. Και οι πλούσιοι θα γίνονται πλουσιότεροι απολαμβάνοντας, μόνοι αυτοί, την πρόσβαση σε ακριβή εκπαίδευση υψηλών προδιαγραφών.

Η διαστρέβλωση της αλήθειας από την κυβερνητική προπαγάνδα θέλει να παρουσιάσει ότι η Ελλάδα έχει τη θλιβερή μοναδικότητα να είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει ιδιωτικά πανεπιστήμια. Φτάνει στο σημείο σε μια έξαρση λαϊκισμού, μάλιστα, φέρνουν σαν θετικό παράδειγμα ένα ολοκληρωτικό και ανελεύθερο κράτος, τη Βόρεια Κορέα. Η οποία, λένε, ακόμη και αυτή, έχει ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Η αναφορά τους σε κρατικά – μη κρατικά και μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια είναι μια παραπλανητική διαστρέβλωση της αλήθειας. Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα και στην Ευρώπη τα πανεπιστήμια δεν είναι κρατικά, όπως συμβαίνει στη Βόρεια Κορέα, την οποία χρησιμοποιούν σαν παράδειγμα.

Στα κρατικά πανεπιστήμια, οι διοικήσεις τους, οι πρυτανικές δηλαδή αρχές, οι κοσμήτορες και οι πρόεδροι των Σχολών και των Τμημάτων δεν εκλέγονταν από την πανεπιστημιακή κοινότητα, αλλά θα διορίζονταν από το κράτος. Ούτε και τα προγράμματα σπουδών αποφασίζονταν από τους διδάσκοντες, αλλά επιβάλλονται  από το καθεστώς που έχει και την ευθύνη της λογοκρισίας των διδασκόντων.

Στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας, τα πανεπιστήμια δεν είναι κρατικά, αλλά δημόσια και αυτοδιοικούμενα. Η έννοια των μη κρατικών, εφόσον δεν υπάρχουν κρατικά, δεν υπάρχει. Αλήθεια είναι ότι υπάρχει η έννοια των δημόσιων από την μια μεριά και των ιδιωτικών και κερδοσκοπικών πανεπιστημίων από την άλλη. Αυτή είναι η αλήθεια.

Ένα ακόμα μεγάλο ψέμα είναι ο επικοινωνιακός ισχυρισμός ότι δήθεν είμαστε η μόνη χώρα που δεν έχουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια. Η ίδια η κυβέρνηση Μητσοτάκη, επί υπουργίας Κεραμέως, αναγνώρισε τα «πτυχία» των ιδιωτικών κολεγίων, ως προς τα επαγγελματικά τους δικαιώματα. Μένει μόνο η ακαδημαϊκή τους ισοτίμηση.

Αλλά τέλος πάντων πόσο μη κερδοσκοπικό μπορεί να είναι ένα εκπαιδευτήριο που μέσω εμπορικής συμφωνίας, δηλαδή μέσω δικαιόχρησης, (franchise), λειτουργεί εδώ σαν παράρτημα ξένου πανεπιστημίου; Ο όρος «μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια», αποδομείται πλήρως από μόνος του, όπου υπάρχει εμπορική συμφωνία ,υπάρχει κέρδος. Τα άλλα όλα είναι φύκια για μεταξωτές κορδέλες.

Ένα μέρος των διδάκτρων προστίθεται στα κέρδη των επιχειρηματικών συμφερόντων που τα λειτουργούν.

Σιγά να μην έπιασε ο καημός τους επιχειρηματίες που ανυπομονούν  να κερδοσκοπήσουν στον χώρο της Παιδείας να συμβάλουν οικονομικά για την αναβάθμιση του αγαθού της εκπαίδευσης. Τέτοια ξαφνική κοινωνική φιλανθρωπία είναι απίστευτη, πουθενά μέχρι σήμερα δεν έχει συμβεί αυτό. Αν πράγματι είχαν τέτοιες επιδιώξεις, ιδού πεδίο δόξης λαμπρό, να ενισχύσουν τη χρηματοδότηση των δημόσιων πανεπιστημίων. Γιατί, άραγε, δεν το κάνουν και περιμένουν, σαν το μάνα εξ ουρανού, την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων;

Τα εκπαιδευτήρια που επιδιώκουν να νομιμοποιήσουν στην Ελλάδα, είναι ιδιωτικά και απολύτως κερδοσκοπικά. Ούτε μη κρατικά, ούτε μη κερδοσκοπικά.

Δεξιοτέχνες στο να κρύβουν την πραγματικότητα, λένε με κομπασμό  ότι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που λειτουργούν παντού εκτός Ελλάδας, συμμετέχουν δραστήρια στην κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών και συμβάλλουν στο αγαθό της Παιδείας.

Τεράστιο ψέμα, τα μικρά ιδιωτικά πανεπιστήμια που λειτουργούν στην Ευρώπη καλύπτουν ένα 15%, το πολύ, των εκεί εκπαιδευτικών αναγκών, με τον κορμό της εκπαίδευσης να αποτελείται από δημόσια πανεπιστήμια παντού.

Από που και ως που ο τίτλος «πανεπιστήμια» που δίνουν στις εκπαιδευτικές επιχειρήσεις; δεν είναι παραπλανητικός; δεν είναι ψεύτικος;

Ένα ίδρυμα για να χαρακτηριστεί πανεπιστήμιο πρέπει να παράγει και να μεταδίδει τη γνώση. Η διπλή αυτή προϋπόθεση, με την ταυτόχρονη συνύπαρξη έρευνας και εκπαίδευσης, αυτό είναι που προσδίδει τον τίτλο του πανεπιστημίου σε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα.

Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που επιδιώκουν να νομιμοποιήσουν, όπως και τα ιδιωτικά κολέγια που έχουν ήδη νομιμοποιήσει κατά το ήμισυ, είναι εκπαιδευτήρια, δεν είναι πανεπιστήμια.

Λειτουργώντας σαν παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων, διεξάγουν έρευνα στη χώρα προέλευσής τους. Οι φοιτητές που σπουδάζουν εδώ σε αυτά, όπως άλλωστε και οι καθηγητές που διδάσκουν δεν ωφελούνται, αφού δεν συμμετέχουν στην παραγωγή νέας γνώσης, στην έρευνα δηλαδή που διεξάγεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.

Τι να πει κανείς για το επιχείρημα επικοινωνιακού τύπου που χρησιμοποιείται, αν λειτουργήσουν στη χώρα μας ιδιωτικά πανεπιστήμια θα επανέλθουν οι 40.000 φοιτητές που σπουδάζουν σε χώρες του εξωτερικού.

Το να πετάς ένα πυροτέχνημα πάει και έρχεται αλλά να προσπαθείς να παραπλανήσεις του πολίτες της χώρας σου είναι πολιτική απάτη. Προδίδεται από  μόνη της η ίδια η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με το δήθεν αξιοκρατικό, στην πραγματικότητα όμως ταξικής κατεύθυνσης τέχνασμα της ελάχιστης βάσης εισαγωγής, έκοψε από τα δημόσια πανεπιστήμια 20.000 φοιτητές το χρόνο, αυτό είναι πραγματικότητα είναι αδιάψευστη αλήθεια.  Που πήγαν αυτοί οι νέοι; Μα φυσικά πελατεία στις εύκολες λύσεις των εδώ κολεγίων και των έξω ιδιωτικών πανεπιστημίων. Όχι βέβαια για να σπουδάσουν γιατροί ή δικηγόροι μηχανικοί, αλλά για σπουδές business, computer και management.

Αν όντως η κυβέρνηση θέλει πραγματικά να επιστρέψουν οι Έλληνες φοιτητές από το εξωτερικό θα μπορούσε να ενισχύσει κτιριακά, στελεχιακά και οικονομικά τα εδώ δημόσια πανεπιστήμια, ώστε να μπορούν να δεχτούν επιπλέον φοιτητές και επιστήμονες. Επιτρέποντας στους νέους που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους να επιστρέψουν.

Αντιθέτως στήνει τη φάκα με το τυράκι των ιδιωτικών πανεπιστημίων, προκειμένου οι οικογένειές τους και πάλι να πληρώνουν δίδακτρα πέρα από τα καθόλου ευκαταφρόνητα ποσά που έχουν δόσεις στα φροντιστήρια. Η μόνη διαφορά είναι ότι τα χρήματα θα μπαίνουν τώρα στις τσέπες των ελληνικών οικονομικών συμφερόντων που εκπροσωπεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Εδώ και δεκαετίες συμβαίνει τα ελληνικά πανεπιστήμια να συνεργάζονται με ξένα. Μόνο το ΑΠΘ έχει 200 περίπου συμφωνίες συνεργασίας με διεθνή πανεπιστήμια. Και μόνο με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Έρασμος, χιλιάδες φοιτητές μας κάθε χρόνο εκτελούν μέρος των σπουδών τους σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Το νομοσχέδιο δήθεν δίνει τώρα την δυνατότητα για αυτές τις συνεργασίες;

Κάθε φορά που θέλουν να απαξιώσουν τα δημόσια πανεπιστήμια, φωνασκούν για να κρύψουν τα ψεύδη τους ότι δήθεν δεν είναι διασυνδεδεμένα με την κοινωνία και με την αγορά, μόνο όταν απευθύνεσαι  σε  άσχετους λες τέτοια τερατώδη ψέματα. Είναι ή δεν είναι διασύνδεση με την κοινωνία και την οικονομία οι πανεπιστημιακές κλινικές της Ιατρικής, της Οδοντιατρικής και της Κτηνιατρικής Σχολής, που παρέχουν κοινωνικό έργο νοσηλεύοντας ασθενείς κάτω από τις εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις των καθηγητών των Ιατρικών Σχολών;

Είναι ή δεν είναι διασύνδεση με την οικονομία τα εκατομμύρια ευρώ που φέρνουν στα πανεπιστήμια από τον ιδιωτικό τομέα, τα ελληνικά Πολυτεχνεία, οι Νομικές Σχολές και οι Σχολές Γεωπονικών, Θετικών και Γεωτεχνικών Επιστημών, μέσω ερευνητικών προγραμμάτων;

Στα χρόνια των μνημονίων, τα έσοδα των πανεπιστημίων από τα ερευνητικά έργα ήταν 4 και 5 φορές περισσότερα από τα δημόσια έσοδα που τότε είχαν καταρρεύσει, στηρίζοντας έτσι μέρος της λειτουργίας τους;

Αξιότιμοι κύριοι της κυβέρνησης η προσπάθεια  σας να διαστρεβλώνετε  και να κρύβετε την αλήθεια, προδίδει την ενοχή της.

Πίσω από τα ωραία λόγια για δήθεν «ελεύθερα» πανεπιστήμια, στα οποία οι φοιτητές θα πρέπει να πληρώνουν δίδακτρα σε αυτά  για το τίμημα της «ελευθερίας» τους, όπως και πίσω από ψεύτικες διακηρύξεις για δήθεν «κρατικά» πανεπιστήμια που λειτουργούν κάτω από κρατικά δεσμά και τάχα «μη κρατικά» και γι’ αυτό ελεύθερα πανεπιστήμια, κρύβεται η νεοφιλελεύθερη  επιδίωξη της κυβέρνησης για επαναφορά σε μια βαθιά ταξική κοινωνία. Μια κοινωνία που θα διαφεντεύεται από την ολιγαρχία του πλούτου, με τους φτωχούς στη γωνία να παραμένουν μακριά από το κοινωνικό αγαθό της επιστημονικής γνώσης.

Ε λοιπόν αυτό το νομοσχέδιο δεν είναι ούτε μεταρρύθμιση, ούτε εκσυγχρονισμός. Είναι αναχρονισμός και οπισθοδρόμηση.

Γιατί δεν ωφελεί τους πολλούς, αλλά τους λίγους και εκλεκτούς. Την ολιγαρχία του πλούτου, για την οποία εργάζεται η κυβέρνηση ΝΔ- Μητσοτάκη.

Παναγιώτης Κουμουνδούρος
Εκπαιδευτικός
Συντονιστής ΝΕ Λακωνίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ