Τετάρτη, 4 Δεκεμβρίου 2024
Η λέξη κυνηγός, ο ηγέτης των κυνών, αυτός που οδηγεί τα σκυλιά κατά την εμή ερμηνεία προηγείται της αγγλικής king. Αυτός δηλαδή που οδηγεί τα σκυλιά, φέρνει καλύτερα θηράματα, άρα είναι ο βασιλέας
Σκυλί Σκύλος ή σκύλαξ, από τη ρίζα σκ- (εξαπλώνομαι) στα αρχαία χρόνια καλείτο το μικρό νεογέννητο σκυλάκι, το κουτάβι. Βαθμιαία, ο όρος σκύλος γενικεύτηκε, επικράτησε και αντικατέστησε το κύων. Το ενήλικο σκυλί στην αρχαιότητα λεγόταν κύων, στη γενική του κυνός. Η ρίζα κατ’ εμέ ετυμολογικά σημαίνει κάτι που κινείται. (Κανιά, κούνια, κανό, ύαινα και πολλές άλλες λέξεις). Φανταστείτε την έκπληξή μου όταν ερευνώντας την ετυμολογία του καναρινιού, το γνωστό ωδικό πτηνό που και αυτό βέβαια θεωρείται κατοικίδιο, διαβάζω ότι πήρε το όνομά του λόγω του ότι υπήρχαν πολλά σκυλιά (canines=κύνες) στις Κανάριους νήσους! Η λέξη κυνηγός, ο ηγέτης των κυνών, αυτός που οδηγεί τα σκυλιά κατά την εμή ερμηνεία προηγείται της αγγλικής king. Αυτός δηλαδή που οδηγεί τα σκυλιά, φέρνει καλύτερα θηράμ...
Περισσότερα >>«Ας θυμηθούμε εδώ ότι οι σπηλιές (τσακώνες ή τσακόνες) πολλάκις έχουν χρησιμοποιηθεί σαν πρόχειρες κατοικίες και όπου μέσα σε αυτές σε μια γωνιά ανάβεται μια φωτιά σαν πρόχειρο τζάκι»
Για την ερμηνεία του τοπωνυμίου Τσακωνιά έχουν προταθεί πολλές εκδοχές. Οι κυριότερες από αυτές είναι οι εξής; Η λέξη προέρχεται από τους Τράχωνες, άνθρωποι που ζουν σε τραχύ έδαφος. Από τη φράση έξω- Λάκωνες, αυτοί που ζουν εκτός Λακωνίας. Η λέξη προέρχεται από τους Διάκονες, επίλεκτο σώμα στη Βυζαντινή εποχή που επιτηρούσε τις κτήσεις του Αυτοκράτορα. Στην παρούσα εργασία προτείνουμε μια άλλη εκδοχή η οποία έχει σχέση με την τελευταία πιο πάνω ερμηνεία. Κατ’αρχήν, η σωστή ορθογραφία της λέξης Τσακωνιά είναι με ωμέγα και όχι με όμικρον γιατί η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τις λέξεις κώνος, διαγώνιος, γωνία, και τα συναφή. Το επώνυμο Τσακωνής που ακούγεται παράλληλα με το Τσάκωνας στο χωριό Χρύσαφα Λακωνίας, ήταν το έναυσμα για την ερμηνεία του τοπωνυμίου Τσακωνι...
Περισσότερα >>«Εκπλήσσει το εύρος των αλλοιώσεων. Καθρεφτίζει μια μεγάλη αλλαγή στη νέα ελληνική»
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Κάθε γλώσσα αλλάζει διαχρονικά σε όλα τα επίπεδα και με πολλούς τρόπους. Εδώ εξετάζεται η φωνoλογική αλλαγή της Νέας Ελληνικής, ένα φαινόμενο των τελευταίων δεκαετιών. Σε ένα χρονικό διάστημα μιας δεκαετίας καταγράφηκαν λέξεις ή φράσεις οι οποίες είτε ακούγονται στην καθημερινή φυσική συνομιλία ή στο ραδιόφωνο ή στην τηλεόραση, είτε διαβάζονται σε έντυπα και σε ηλεκτρονικά μηνύματα. Καταγράφηκαν πάνω από εκατό (100) λέξεις ή φράσεις, στις οποίες παρατηρούνται σπουδαίες φωνολογικές αλλαγές, οι οποίες παρουσιάζονται σε αυτή την εργασία. Πρόκειται κυρίως για αποσιωπήσεις φθόγγων, σπανιότερα συλλαβών, ακόμα και λέξεων. Στη συνέχεια, γίνεται μια προσπάθεια το σημαντικό αυτό φαινόμενο να σχολιασθεί αλλά κυρίως να ερμηνευθεί, Η αρχή της οικονομίας δε φαίνεται να αρκεί ώστε να εξ...
Περισσότερα >>«Με τον όρο αυτό εννοούμε τα γνήσια αρχαιόθετα δηλαδή εκείνα που έχουν επιβιώσει στα χείλη των κατοίκων μιας περιοχής με φυσικό τρόπο, αβίαστα και αδιαλείπτως από τα αρχαία χρόνια...»
Εισαγωγή H σημασία της μελέτης των τοπωνυμίων έχει αναγνωριστεί από πολλούς ερευνητές και από πολλά χρόνια. Η συνεισφορά της τοπωνυμιολογίας στην επιστήμη θεωρείται δεδομένη. Μια σημαντική μερίδα τοπωνυμίων είναι τα αρχαιόθετα. Με τον όρο αυτό εννοούμε τα γνήσια αρχαιόθετα δηλαδή εκείνα που έχουν επιβιώσει στα χείλη των κατοίκων μιας περιοχής με φυσικό τρόπο, αβίαστα και αδιαλείπτως από τα αρχαία χρόνια, δηλαδή το χρονικό διάστημα από την απαρχή της ελληνικής ιστορίας μέχρι σήμερα. Δεν περιλαμβάνονται-μάλλον αποκλείονται αρχαία τοπωνύμια που έχουν δοθεί από λογίους που τα ανέσυραν από τα συρτάρια της ιστορίας και τα επέβαλαν με διάφορος τρόπους και για διάφορους λόγους στο λαό. Για παράδειγμα η Αμφιλοχία. Θα έκανε εντύπωση αν ο Καραϊσκάκης γνώριζε τον Καρβασαρά με το αρχαίο όνο...
Περισσότερα >>