Πέμπτη, 10 Οκτωβρίου 2024
«Η προφορική ιστορία είναι μια ιστορία που δομείται γύρω από τους ανθρώπους. Ζωντανεύει την ίδια την ιστορία και διευρύνει τον ορίζοντά της»
Η προφορική ιστορία βασίζεται στις εμπειρίες
και τις αφηγήσεις των ανθρώπων και αποτελεί κομμάτι της πολιτισμικής
κληρονομιάς του λαού. Η επίσημη ιστοριογραφία των τελευταίων αιώνων
επικεντρώνεται κυρίως σε γραπτά τεκμήρια και αρχεία, γεγονός που οδηγεί στην
παραγκώνιση του προφορικού πολιτισμού, δηλαδή του πολιτισμού που αναπτύσσεται
«από τα κάτω». Αυτή η προσέγγιση τείνει να παρουσιάζει την Ιστορία μέσα από
ομογενοποιημένες αφηγήσεις των νικητών, των κυρίαρχων ρευμάτων και των
«σημαντικών» προσώπων. Ως αντίδραση σε αυτήν την «γραφειοκρατική» ιστορία,
αναπτύχθηκε ένα κίνημα που αναζωογόνησε την προφορική ιστορία, με στόχο τη
διατήρηση της ιστορικής μνήμης μέσω του προφορικού λόγου και των βιωμάτων. «Η προφορική ιστορία είναι μια ιστορία που
δομείται γύρω από τους ανθρώπους. Ζωντανεύει την ίδια την ιστορία και διευρύνει
τον ορίζοντά της. Αναδεικνύει ήρωες όχι μόνο από τον κύκλο των
ηγετών, αλλά και από το ανώνυμο πλήθος. Προάγει την επικοινωνία, άρα και την κατανόηση
μεταξύ των κοινωνικών τάξεων και των γενεών. Προσφέρει στους ιστορικούς και σε άλλους κοινά
νοήματα, που τους δίνουν την αίσθηση ότι ανήκουν σε κάποιο χώρο και χρόνο. Κοντολογίς, βοηθά στην ολοκλήρωση του ανθρώπου.» (Paul Thompson, Φωνές από το παρελθόν.
Προφορική ιστορία, Αθήνα 2002, σ. 53). Η πρωτοβουλία της Εταιρείας Σπαρτιατικών
Σπουδών, στο πλαίσιο της δράσης του Λακωνικού Ευρετηρίου Άυλης Πολιτιστικής
Κληρονομιάς, για τη συγκρότηση Ομάδων Προφορικής Ιστορίας (Ο.Π.Ι.) στη Λακωνία
(Σπάρτη, Ευρώτα, Μάνη, Μονεμβάσια, Ελαφόνησο) πηγάζει από τη θέληση όλων των
μελών μας να διατηρήσουμε τη μνήμη του ιστορικού μας τόπου. Στην Αθήνα, όπως
και σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας, ιδρύονται ολοένα και περισσότερες Ομάδες
Προφορικής Ιστορίας, καθώς οι δυνατότητες που προσφέρονται από ένα τέτοιο
εγχείρημα είναι ποικίλες. Για να δημιουργηθούν οι Ομάδες Προφορικής
Ιστορίας, είναι απαραίτητο να διοργανωθεί -σε μεταγενέστερο χρόνο- ένα ειδικό
σεμινάριο υπό την καθοδήγηση καταξιωμένων ιστορικών και ανθρωπολόγων, ούτως
ώστε τα μέλη της να αποκτήσουν κάποιες βασικές γνώσεις για το τι είναι το εν
λόγω αντικείμενο και, κυρίως, να εκπαιδευτούν στη μέθοδο της συνέντευξης, που
αποτελεί το κύριο εργαλείο έρευνας της προφορικής ιστορίας. Καλούμε, λοιπόν, κάθε ενδιαφερόμενη/-ο
(σύλλογο ή άτομο) όπως μας στείλει μήνυμα στο email μας
(spartanstudiessociety@gmail.com) ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook,
Instagram, LinkedIn) για να γνωριστούμε, να μοιραστούμε τις σκέψεις μας και να προγραμματίσουμε
το απαραίτητο σεμινάριο. https://www.facebook.com/groups/3061123067438054/ https://www.facebook.com/groups/272713018347408/ https://www.facebook.com/groups/1155215878582295/ https://www.facebook.com/groups/382647926622132/ https://www.facebook.com/groups/668655287512437/ Να υπογραμμίσουμε σε αυτό το σημείο ότι οι
επιμέρους Ομάδες Προφορικής Ιστορίας Λακωνίας που θα προκύψουν θα είναι εντελώς
ανεξάρτητες από την Εταιρεία Σπαρτιατικών Σπουδών. Ως σύλλογος θέλουμε να
δώσουμε μόνον το εφαλτήριο για τη δημιουργία τους (δανείζοντας δωρεάν τον
βασικό τεχνικό εξοπλισμό, καλύπτοντας τα έξοδα του προαναφερθέντος σεμιναρίου
κ.ο.κ.) και όχι να «καπελώσουμε» την προσπάθεια καθεμίας και καθενός εξ υμών.