«Ο Σωτήρης και η Τούλα της Καστανιάς των Αγράφων» από τον Βαγγέλη Μητράκο

Εγώ με την αξία μου κι όχι με ξένες πλάτες

περήφανα περπάτησα μες στης ζωής τις στράτες.

Εγώ με την αξία μου, με το φιλότιμό μου

κρατάω πάντα στη ζωή ψηλά το μέτωπό μου.

…………………………………………………

Δεν έδωσα δικαίωμα ποτέ μου σε κανένα

να πει πως αναδείχτηκα με τα φτερά τα ξένα.

Κι οι από γύρω, σοβαροί και συγκινημένοι, βαράνε παλαμάκια στο ρυθμό του ζεϊμπέκικου και κάποιοι φωνάζουν «Γεια σου Σωτήρη», γιατί όλοι που τον γνωρίζουν τον Σωτήρη ξέρουν ότι το τραγούδι αυτό «γράφτηκε για κείνον και τη ζωή του», γιατί ξέρουν πως ο Σωτήρης ξεκίνησε από χαμηλά κι έφτασε ψηλά με πολλές θυσίες και κόπους, με την αξία του, την περηφάνια του, το φιλότιμό του και την καλή του την καρδιά:

Απλό χωριατόπαιδο από το Μελισσοχώρι, βρέθηκε, ο Σωτήρης, μεροκαματιάρης οδηγός σε φορτηγό, κατάφερε, μετά, (με σκληρή δουλειά κι επιμονή) να αποκτήσει ένα δικό του κι ύστερα κι άλλα φορτηγά και μετά γερανό και πιο ύστερα γερανούς πολλούς και μεγάλους και νταλίκες και κοντέινερ…, φτιάχνοντας μίαν αυτοκρατορία μηχανημάτων και οχημάτων που τη διαχειρίστηκε με πολλή οξυδέρκεια, ικανότητα και πάνω απ’ όλα με τιμιότητα και ήθος, καταφέρνοντας να γίνει όνομα σημαντικό και σεβαστό στην κοινωνία της Καρδίτσας αλλά και πέρα απ’ αυτή.

Στον σκληρό, δύσκολο και ανηφορικό αυτόν δρόμο της ζωής, ο Σωτήρης, είχε δίπλα του πολύτιμο βοηθό και συμπαραστάτη τη γυναίκα του, την Τούλα Κουτσαύτη, από την Καστανιά της Καρδίτσας, που είχε τον τρόπο και την ικανότητα όχι μόνο να διεκπεραιώνει με τον καλύτερο τρόπο τις υποχρεώσεις της επιχείρησης, αλλά (κυρίως) να δίνει ανάσες στον Σωτήρη όταν αυτός απόσταινε, κουράγιο και δύναμη όταν τον παραμόνευε η λιγοψυχιά, φως, όραμα και σκοπό όταν πήγαινε να σκοτιδιάσει ο ουρανός του και να γεμίζει το ποτήρι της ζωής του με χαρά όταν αυτό πήγαινε ν’ αδειάσει. Γι’ αυτό και ο Σωτήρης, πάντα, σε κάποια στροφή του αγαπημένου του ζεϊμπέκικου, αγκαλιάζει την Τούλα δακρυσμένος και της δίνει ένα μεγάλο και αληθινό φιλί της καρδιάς, που πάει να πει ένα μεγάλο «ευχαριστώ», γιατί μοιράστηκε μαζί του τη ζωή της, αδιαμαρτύρητα, με αγάπη, αφοσίωση, δύναμη, υπομονή κι εγκαρτέρηση ΚΑΙ στις χαρές αλλά ΚΑΙ στις λύπες, ΚΑΙ στα ισιώματα αλλά ΚΑΙ στις ανηφοριές. 

Και το πιο σημαντικό: Ο Σωτήρης και η Τούλα ποτέ δεν ξέχασαν από πού ξεκίνησαν και πού βρίσκονται οι ρίζες του δέντρου της ζωής τους. Ποτέ δεν έβαλαν κέρινα φτερά σαν τον Ίκαρο για να πετάξουν με αλαζονεία κοντά στον ήλιο. Παραμένουν, πάντα, απλοί άνθρωποι του λαού, γεμάτοι από αγάπη και έγνοια για τον κόσμο και τους ανθρώπους, ιδιαίτερα για κείνους τους ανθρώπους που πάσχουν και αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην καθημερινότητά τους.

Η Τούλα και ο Σωτήρης έχουνε στοχαστεί καλά τον κόσμο τούτο κι έχουνε βρει εκείνη τη «χρυσή του βρύση», που αναβλύζει όσα γλυκά αισθήματα αναπαύουν τον άνθρωπο και τον κάνουν να ευχαριστεί τον Θεό γιατί γεννήθηκε στον κόσμο αυτό. Για τούτο, ο Σωτήρης και η Τούλα, λογαριάζουνε τον εαυτό τους ευτυχισμένο.

Συνταξιούχος, πλέον, ο Σωτήρης, έχει παραδώσει τα κλειδιά της επιχείρησης στα δυο του παιδιά, τον Δημήτρη και τον Γιώργο (ο τρίτος, ο Αλέξης, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη), που συνεχίζουν επάξια την οικογενειακή παράδοση στην επιχείρηση, την οποία επεκτείνουν, αναβαθμίζουν κι εκσυγχρονίζουν συνεχώς, πάντα με οδηγό τις αξίες ζωής και τις ηθικές αρχές που τους δίδαξαν οι γονείς τους.

Ο Σωτήρης και η Τούλα, σήμερα, «πατριάρχες» μιας μεγάλης, σφιχτά δεμένης και όμορφης οικογένειας (τρισευτυχισμένοι γονείς και παππούδες) μοιράζουν τον χρόνο τους μεταξύ Καρδίτσας και Καστανιάς.

Αγαπούν ιδιαίτερα τη λεβεντογέννα, όμορφη κι ελατοσκέπαστη Καστανιά των Αγράφων και κάνουν ό,τι μπορούν (πάντα αθόρυβα, σεμνά και ταπεινά) για να βοηθήσουν το χωριό τους, με κάθε τρόπο.

Μέσα σ’ αυτήν την αγνή, τη διαρκή και ανιδιοτελή φροντίδα τους βρέθηκε και ο «Χριστός».

Ο «Χριστός» είναι ένα μεγάλο, ναόσχημο εικονοστάσι στο κέντρο του χωριού, κοντά στο σπίτι του Σωτήρη και της Τούλας, οι οποίοι (τρόπον τινά) το πήραν υπό την προστασία τους. Έβαψαν κι εξωράισαν το εκκλησάκι, καθάρισαν τον χώρο ολόγυρα, τον φύτεψαν με λουλούδια, και πρασινάδες, έβαλαν γλάστρες, τοποθέτησαν παγκάκι και περίφραξη και τον έκαναν έναν μικρό κήπο της Εδέμ, που τον χαίρονται οι κάτοικοι, οι παραθεριστές και οι περαστικοί. Και κάθε χρόνο, όταν ο παγερός χειμώνας των Αγράφων φεύγει κι έρχεται η άνοιξη, η Τούλα κι ο Σωτήρης αρχίζουν από την αρχή τη φροντίδα του «Χριστού», για να ομορφύνει και πάλι και να ξαναγίνει κομμάτι της ζωής του χωριού τους.

(Σ’ αυτήν την προσωπική τους προσπάθεια και πρωτοβουλία βρέθηκε συμπαραστάτης και βοηθός τους ο Πρόεδρος της κοινότητας Γιάννης Γεροντόπουλος, πάντα πρόθυμος σε ό,τι του ζητήθηκε.)

Και δεν είναι αυτά μόνο: Ο Σωτήρης και η Τούλα, που πάντα μέσα στην όλη έγνοια τους έχουν και την αγάπη και την ομόνοια των συγχωριανών τους, εμπνεύσθηκαν να γίνεται κάθε χρόνο, πριν από τον Δεκαπενταύγουστο, εκεί στον «Χριστό», Παράκληση και Αρτοκλασία, την οποία τελεί, ο σεβαστός, ακούραστος, άξιος και πολυαγάπητος π. Ιωάννης Ζιάκανος και στην οποία συγκεντρώνεται κόσμος πολύς κι ευσεβής. Κι όταν ο παπα-Γιάννης υψώνει τον Άγιο Άρτο, οι πιο κοντινοί του (κατά την τοπική συνήθεια) τον αγγίζουν με το χέρι τους κι ύστερα όλοι οι παρευρισκόμενοι χριστιανοί αγγίζουν ο ένας τον άλλον και γίνεται ο ευσεβής Λαός μια ζωντανή αλυσίδα Χριστού και η Χάρη του Κυρίου κατεβαίνει στον παπα-Γιάννη κι απ’ αυτόν περνά (έναν προς έναν) σ’ όλους και παίρνει σάρκα και οστά η αληθινή Εκκλησία του Χριστού, δηλαδή: Όλοι μαζί, όλοι ενωμένοι, όλοι αγαπημένοι, όλοι μια σκέψη, όλοι μια ψυχή, όλοι μια καρδιά.

*«Ο άνθρωπος, βλέποντας το Θεό μέσα στο κάθε τι του κόσμου, βρίσκει κάθε στιγμή αφορμή ν’ ανεβεί πιο ψηλά από κει που στέκεται…»

Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, ο Σωτήρης και η Τούλα, νιώθουν βαθιά μέσα τους μίαν άφατη ικανοποίηση και πληρότητα που ως Άνθρωποι και ως Χριστιανοί, έβαλαν ένα λιθαράκι για να οικοδομηθεί, εκεί, στη μικρή κοινωνία του χωριού τους, αυτό το ακριβό οικοδόμημα της Αγάπης και της Αδελφοσύνης των Ανθρώπων και του Θεού.

Αν ο καθένας από μας ακολουθούσε στη ζωή του το παράδειγμα του Σωτήρη και της Τούλας, να μην κιοτεύουμε στους Γολγοθάδες της ζωής, να είμαστε ενωμένοι κι αγαπημένοι, να ξεπερνάμε το «εγώ» μας και να ερχόμαστε στο «εμείς», να επιδιώκουμε, δηλαδή, πάντα, το κοινωνικό-συλλογικό «καλό», τότε, ίσως, θα καταφέρναμε ν’ αλλάξουμε ΚΑΙ τη ζωή ΚΑΙ την κοινωνία μας προς το καλύτερο.

*«Πάγω και κάθουμαι κοντά στο κανάλι και κοιτάζω τον πράσινο βυθό, για να δω να περνά κανένα ψάρι. Συχνά έρχεται στο κεφάλι μου η ιδέα πως είμαι μοναχός απάνω σ’ ένα νεκρό άστρο…. Και όμως ανάμεσα στις πέτρες βρίσκω κάποτε κάτι μικρά λουλούδια, που δεν τα είχα δει ως τα τώρα…»

Σπάρτη 7 Σεπτεμβρίου 2022

Βαγγέλης Μητράκος

*ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ, «ΠΕΔΡΟ ΚΑΖΑΣ, ΒΑΣΑΝΤΑ ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ»