Πέμπτη, 5 Δεκεμβρίου 2024
Όσο κι αν προσπάθησαν, στο διάβα του χρόνου, διάφοροι σοβαροφανείς... να μειώσουν την αξία και τη σημασία του Πολυτεχνείου, όσο κι αν επιχείρησαν να αμαυρώσουν την εικόνα του, δεν πέτυχαν τίποτα
Όταν συνέβησαν τα δραματικά γεγονότα του Πολυτεχνείου το
Νοέμβρη του 1974 ήμουν μαθητής της 4ης τάξης του Γυμνασίου. Η πατρίδα μας
βρισκόταν από τον Απρίλη του 1967 σε καθεστώς δικτατορίας, που είχε επιβάλλει
μια φιλόδοξη ομάδα αξιωματικών του ελληνικού στρατού που διψούσε για εξουσία.
Το δημοκρατικό πολίτευμα είχε καταλυθεί δια της βίας των όπλων, οι νόμιμοι
θεσμοί είχαν παυτεί και το Σύνταγμα είχε
ανασταλεί σχεδόν στο σύνολό του. Οι φυλακές είχαν γεμίσει από πολιτικούς
κρατούμενους και τα νησιά «φιλοξενούσαν» εξόριστους αριστερούς συμπολίτες μας,
που έκαναν αναγκαστικές «διακοπές» μακριά από τις οικογένειές τους.
Βασανιστήρια, απαγορεύσεις, λογοκρισία, ασφυκτικός έλεγχος των πάντων μέσω ενός
δικτύου ρουφιάνων και καλοθελητών, που ήθελαν να πιάσουν σχέσεις με το νέο
καθεστώς. Και στο σχολείο για εμάς τους νέους: αυταρχισμός και παράλογοι
περιορισμοί. Ποδιές στα κορίτσια, κοντοκουρεμένα τα αγόρια, λήξη κυκλοφορίας
μετά τη δύση του ήλιου, περίπολα καθηγητών για τη σύλληψη παραβατών μαθητών,
αποβολές για «ψύλλου πήδημα»… Αποκομμένοι στην επαρχία, ζώντας μέσα στον μικρόκοσμο μιας
από τη φύση της συντηρητικής κοινωνίας, δεν είχαμε ιδέα τι γινόταν στη χώρα
μας, στην Ευρώπη και στον κόσμο. Πού και πού κάποιοι τολμηροί ριψοκινδύνευαν ν’
ακούσουν στο ραδιόφωνο τα ελληνικά προγράμματα των ξένων ραδιοσταθμών και την
άλλη μέρα, στόμα με στόμα, διαδίδονταν συνωμοτικά κάποια μπαγιάτικα νέα. Ο ελληνικός λαός λουφαγμένος, λειτουργώντας με την ψυχολογία
της μάζας, γέμιζε τους δρόμους και τις πλατείες για να υποδεχθεί τους αυτοανακηρυγμένους
«εθνοσωτήρες» και να τους ζητωκραυγάσει. Έτσι θυμάμαι κατάμεστη την κεντρική
πλατεία της Σπάρτης, όταν ήλθε ο Παττακός να μας επισκεφθεί και τους δρόμους
γύρω από Εργατικό Κέντρο, όταν ανακηρύχτηκε ο Παπαδόπουλος «Πρόεδρος της
Δημοκρατίας»!!! Σκοτάδι και σιωπή παντού, γιατί «όλα τα ‘σκιαζε η φοβέρα και
τα πλάκωνε η σκλαβιά». Και μέσα στη νύχτα λίγοι τολμηροί αψηφούσαν την τυραννία
και ύψωναν το ανάστημά τους, διεκδικώντας τα αυτονόητα ανθρώπινα και
δημοκρατικά πολιτικά δικαιώματα που καταξιώνουν τον άνθρωπο ως έλλογο ον και
δίνουν στη ζωή του νόημα και προοπτική. Και ξάφνου μια αστραπή διάλυσε τη μαυρίλα και σκόρπισε
παντού την ελπίδα για καλύτερες μέρες. Οι φοιτητές, οι μαθητές και οι
εργαζόμενοι νέοι της Αθήνας μη μπορώντας
να συνεχίσουν να «ζουν» με σκυμμένο το κεφάλι σε ανελεύθερες συνθήκες φόβου και
τρόμου, συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο κι έγραψαν με τη δύναμη της νεανικής
τους ψυχής και φαντασίας τη δική τους τριήμερη εξέγερση, που έμελλε να
σημαδέψει ανεξίτηλα, με το αίμα των αδικοχαμένων θυμάτων, τη σύγχρονη πολιτική
μας Ιστορία και να βάλει τα θεμέλια της
σημερινής μακρόχρονης δημοκρατικής περιόδου. Όσο κι αν προσπάθησαν, στο διάβα του χρόνου, διάφοροι
σοβαροφανείς και δήθεν αντικειμενικοί
αναλυτές - ερευνητές καιροσκόποι να μειώσουν την αξία και τη σημασία του
Πολυτεχνείου, όσο κι αν επιχείρησαν να
αμαυρώσουν την εικόνα του, δεν πέτυχαν τίποτα! Η εξέγερση των νέων του 1973, το
τριήμερο έπος του Πολυτεχνείου, τα νοήματα, οι αξίες και τα ιδανικά που το
συγκρότησαν κι ενέπνευσαν τα συνθήματά του, πολλά εκ των οποίων παραμένουν διαχρονικά επίκαιρα (Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία) ως πολιτικά αιτήματα μιας δημοκρατικής προοδευτικής
αλλαγής που την έχει ανάγκη ο τόπος και ο λαός μας, εξακολουθούν να συγκινούν
και να συναγείρουν την καρδιά και την ψυχή κάθε δημοκρατικού Έλληνα. Είναι γι’ αυτό που οφείλουμε να θυμόμαστε και να τιμάμε το
Πολυτεχνείο. Όχι ως μνημόσυνο, αλλά ως διαρκές αίτημα μιας γενιάς που
εκπροσώπησε τα νιάτα όλων των περιόδων της ελληνικής Ιστορίας, αυτά που παντού
και πάντοτε κάνουν τη διαφορά, επιβεβαιώνοντας τα σοφά λόγια του Αποστόλου
Παύλου: «Μικρά ζύμη όλον το φύραμα ζυμοί» δηλαδή «Λίγο προζύμι ζυμώνει και
μεταβάλλει όλο το ζυμάρι»! Γιάννης Μητράκος